Zbiór zadań NOWA Teraz matura. Język polski umożliwia ćwiczenie rozwiązywania różnego typu zadań maturalnych i pracę z arkuszami. Pomaga oswoić się z formą nowego egzaminu. Realizuje wymagania egzaminacyjne CKE obowiązujące na maturze w roku 2023 i 2024. Poniżej znajduje się zbiór tematów wypracowań na maturach z języka polskiego na poziomie rozszerzonym. Znajdą Państwo tutaj zadania zarówno z matur głównych, jak i termi Matura 2023 z WOS-u – arkusze CKE; Matura 2023 z WOS-u – odpowiedzi; Terminarz matury 2023. Stara i nowa matura odbywają się w tych samych terminach, czyli od 4 do 23 maja. Kolejne egzaminy będą miały miejsce w następujących dniach: 11 maja (czwartek) g. 9.00 – biologia (pr), g. 14.00 – język rosyjski (pr, dj); Język polski, matura 2023 próbna - poziom podstawowy - pytania, tematy, odpowiedzi. DATA: 12 grudnia 2022 GODZINA ROZPOCZĘCIA: 9:00 CZAS PRACY: 240 minut Wybierz jeden temat i napisz wypracowanie. Temat 1. Określ, jaki problem podejmuje Mieczysław Jastrunw podanym tekście. Zajmij stanowisko wobec rozwiązania przyjętego przez autora, odwołując się do tego tekstu oraz innych tekstów kultury. Twoja praca pow inna liczyć co najmniej 300 wyrazów. Mieczysław Jastrun Walka o słowo Matura 2022 wywołuje ogromne emocje. Za nami język polski na poziomie podstawowym. Uczniowie rozwiązali test i napisali wypracowanie: rozprawkę albo interpretację wiersza. 7X3wE. Matura 2020: Język polski rozszerzony Matura 2020 z języka polskiego (podstawowy i rozszerzony) to pierwszy test na tegorocznej maturze. W tym roku egzaminy dojrzałości wyglądają zupełnie inaczej niż zazwyczaj. Wszystko oczywiście przez epidemię koronawirusa. Uczniowie w zaostrzonym reżimie sanitarnym mierzą się arkuszami egzaminacyjnymi przygotowanymi przez Centralną Komisję Egzaminacyjną. Arkusz, natychmiast po opublikowaniu pojawi się także u nas. Matura 2020: Język polski rozszerzony. Tematy wypracowania [CO BYŁO W ARKUSZACH CKE?] Egzamin maturalny z rozszerzonego polskiego rozpoczął się o godz. 14:00 i trwał 180 minut. Maturzyści mieli do wyboru dwa tematy. Jakie były tematy na egzaminie rozszerzonym z języka polskiego? Temat 1. Określ, jaki problem podejmuje Bożena Chrząstowska w podanym tekście. Zajmij stanowisko wobec rozwiązania przyjętego przez autorkę, odwołując się do tego tekstu oraz innych tekstów kultury. Temat 2. Dokonaj interpretacji porównawczej podanych tekstów. Twoja praca powinna liczyć co najmniej 300 wyrazów. Czytaj też: Matura 2020 ARKUSZE CKE: j. polski p. rozszerzony. Arkusze i odpowiedzi z egzaminu Matura 2020: Język polski rozszerzony Pamiętajcie, że na znajdziecie pierwsze komentarze, arkusze oraz przykładowe odpowiedzi z matury 2020 z języka polskiego (podstawowy i rozszerzony). Na naszej stronie internetowej prowadzimy także dla Was relację na żywo z każdego dnia matury 2020. PRZECZYTAJ WIĘCEJ >>> Matura 2020 język polski. Co było na egzaminie maturalnym? Zobacz arkusze CKE i odpowiedzi [RELACJA NA ŻYWO] Matura CKE: j. polski poziom rozszerzony: co było na maturze? W 2019 roku uczniowie, którzy przystąpili do matury z języka polskiego na poziomie rozszerzonym musieli napisać wypracowanie na jeden z dwóch podanych tematów: 1. Określ, jaki problem podejmuje Józef Tischner w podanym tekście "Filozofia dramatu". Zajmij stanowisko wobec rozwiązania przyjętego przez autora, odwołując się do tego tekstu oraz innych tekstów Dokonaj interpretacji porównawczej podanych tekstów - Kazimiery Zawistowskiej "Chciałabym, z tobą poszedłszy" i Bolesława Leśmiana "Dusza w niebiosach". Matura 2020: Język polski podstawowy [CO BYŁO W ARKUSZACH CKE?] O godz. 9:00 rozpoczął się egzamin maturalny z j. polskiego podstawowego. Co było w arkuszach CKE? Według pierwszych doniesień tematem rozprawki w arkuszu maturalnym (podstawowym) były: Jak wprowadzenie elementów fantastycznych do utworu wpływa na jego przesłanie na przykładzie Wesela Stanisława Wyspiańskiego, Interpretacja wiersza Anny Kamińskiej "Daremne". Kiedy wyniki matur 2020? Wyniki matur 2020 powinny być znane do 11 sierpnia - zapewnia Centralna Komisja Egzaminacyjna. Ewentualne poprawki odbędą się we wrześniu, a ich wyniki uczniowie poznają do 30 września. Przypomnijmy, że tegoroczna sesja maturalna została przełożona ze względu na epidemię koronawirusa. Matura 2020: Harmonogram CKE W tym roku nie będzie egzaminów ustnych, odbędzie się jedynie matura pisemna. CKE opublikowała oficjalny harmonogram matur 2020. Zobacz szczegóły poniżej: 8 czerwca 2020 (poniedziałek) godz. 9:00 - matura 2020 z języka polskiego - poziom podstawowygodz. 14:00 - matura z języka polskiego - poziom rozszerzony 9 czerwca 2020 (wtorek)godz. 9:00 - matura 2020 z matematyki - poziom podstawowygodz. 14:00 - matura z języka łacińskiego i kultury antycznej - poziom podstawowy i rozszerzony 10 czerwca 2020 (środa) godz. 9:00 - matura 2020 z języka angielskiego - poziom podstawowygodz. 14:00 - matura z języka angielskiego - poziom rozszerzony i dwujęzyczny 11 czerwca 2020 (czwartek) Boże Ciało - przerwa - dzień bez egzaminów 12 czerwca 2020 (piątek) Przerwa - dzień bez egzaminów 15 czerwca 2020 (poniedziałek) godz. 9:00 - matura z matematyki - poziom rozszerzonygodz. 14:00 - matura z filozofii - poziom podstawowy i rozszerzony 16 czerwca 2020 (wtorek)godz. 9:00 - matura z biologii - poziom podstawowy i rozszerzonygodz. 14:00 - matura z wiedzy o społeczeństwie - poziom podstawowy i rozszerzony 17 czerwca 2020 (środa) godz. 9:00 - matura z chemii - poziom podstawowy i rozszerzonygodz. 14:00 - matura z informatyki - poziom podstawowy i rozszerzony 18 czerwca 2020 (czwartek) godz. 9:00 - matura z języka niemieckiego - poziom podstawowygodz. 14:00 - matura z języka niemieckiego - poziom rozszerzony i dwujęzyczny 19 czerwca 2020 (piątek) godz. 9:00 - matura z geografii - poziom podstawowy i rozszerzonygodz. 14:00 - matura z historii sztuki - poziom podstawowy i rozszerzony 22 czerwca 2020 (poniedziałek) godz. 9:00 - matura z języka włoskiego - poziom podstawowy i języka łemkowskiego - poziom podstawowy i rozszerzonygodz. 14:00 - matura z języka włoskiego - poziom rozszerzony i dwujęzyczny 23 czerwca 2020 (wtorek) godz. 9:00 - matura z języka francuskiego - poziom podstawowygodz. 14:00 - matura z języka francuskiego - poziom rozszerzony i dwujęzyczny 24 czerwca 2020 (środa) godz. 9:00 - matura z fizyki i astronomii - poziom podstawowy i rozszerzonygodz. 14:00 - matura z historii - poziom podstawowy i rozszerzony 25 czerwca 2020 (czwartek) godz. 9:00 - matura z języka hiszpańskiego - poziom podstawowygodz. 14:00 - matura z języka hiszpańskiego - poziom rozszerzony i dwujęzyczny 26 czerwca 2020 (piątek) godz. 9:00 - matura z języka rosyjskiego - poziom podstawowygodz. 14:00 - matura z języka rosyjskiego - poziom rozszerzony i dwujęzyczny 29 czerwca 2020 (poniedziałek)godz. 9:00 - matura z języków mniejszości narodowych - poziom podstawowy i języka kaszubskiego - poziom podstawowy i rozszerzonygodz. 14:00 - matura z języków mniejszości narodowych - poziom rozszerzony i historii muzyki - poziom podstawowy i rozszerzony "Wesele" na maturze 2020. Co wiesz o tej lekturze? Pytanie 1 z 10 W którym roku dzieje sie akcja "Wesela"? W 1,5 m odstępach, wyposażeni w długopisy, maseczki i wiedzę. Maturzyści piszą dziś egzamin z języka polskiego. Relacja Szymona Kępki z Radia Eska: To view this video please enable JavaScript, and consider upgrading to a web browser that supports HTML5 video Maturzyści z Zespołu Szkół nr 2 im. Warcisława IV w Szczecinku Sztuka jako schody ruchome1. Był listopadowy wieczór, rok 1981. Posadzka w sali na parterze warszawskiej polonistyki zaścielona była leżącymi pokotem śpiworami, ławki i krzesła zepchnęliśmy w kąt. Rozmawialiśmy - być może o tym, kiedy skończy się nasz strajk i czy przypadkiem nie daliśmy się bez sensu sprowokować władzom - a naszym słowom, które teraz odtwarzam, a raczej wymyślam, bo nie zachowały się w pamięci, towarzyszyła muzyka, szemrząca z nastawionego cichego radia. I ta muzyka stopniowo zwyciężała, pauzy między kolejnymi zdaniami robiły się coraz dłuższe, polityczna gorączka gasła, w miarę jak potężniała melodia, rozmach smyczków orkiestry symfonicznej. W końcu ktoś, zamiast podjąć wątek ustawy o szkolnictwie wyższym, której podejrzanie długo nie stawiano pod obrady sejmu, zapytał: "Co to właściwie jest?" I od tego momentu słuchaliśmy w napięciu, czy spiker odpowie na to pytanie. Na szczęście odpowiedział i dzięki niemu ja też mogę po wielu latach odpowiedzieć: była to uwertura Ryszarda Wagnera do opery Sprawa wydaje mi się cokolwiek kłopotliwa: z całego strajku, w którym uczestniczyłem na pierwszym roku studiów, najlepiej pamiętam tego Tannhäusera. A przecież miesiąc przemieszkany na uniwersytecie obfitował w wiele dramatycznych epizodów: choćby nocny niepokój, gdy doszły do nas wieści o rozbiciu strajku w Wyższej Szkole Pożarniczej na Żoliborzu, czy burzliwe zebranie kończące nasz protest. Nie dostałem amnezji: o tym wszystkim byłbym w stanie z grubsza opowiedzieć. Ale tamto zapoznawanie się z Wagnerem moja pamięć odtwarza nieomal minuta po minucie. Jakby ono okazało się ostatecznie przeżyciem najgłębszym, W wydziałowej bibliotece, piętro nad salą, w której nocowałem, mogłem wtedy przejrzeć sobie kolejne tomy "Chimery" - jednego z najpiękniejszych czasopism, wydawanych kiedykolwiek po polsku. "Chimera", redagowana, jak wiadomo, przez Zenona Przesmyckiego Miriama, ukazywała się w Warszawie w latach 1901-1907. Kolejne numery przynosiły tłumaczenia z literatury francuskiej i belgijskiej, a też chińskiej i japońskiej; reprodukcje grafik czeskich symbolistów i Albrechta Dürera; prozę Berenta i Przybyszewskiego, wiersze Leśmiana, Komornickiej i Micińskiego, wreszcie utwory zmarłego poety, którego redaktor "Chimery" wydobył z zapomnienia, a który nazywał się Cyprian Norwid. W okresie, kiedy powstawały te edytorskie cudeńka - papier żeberkowy, czcionka zamówiona specjalnie dla pisma, bibułka do przekładania stron z reprodukcjami, importowana z Japonii - w Warszawie, jak w wielu innych miastach zaboru rosyjskiego, wybuchły strajki, ulicami maszerowały manifestacje, organizowano zamachy terrorystyczne, krótko mówiąc: rozegrała się rewolucja 1905 roku. Na "Chimerze" nie odcisnęła ona najmniejszego piętna. Kiedy zachwiała rytmem produkcyjnym, redaktor Miriam na prawie rok zawiesił pracę, a potem podjął ją, bezkompromisowo nie naruszając ciągłej numeracji pisma - i dziś nie sposób ustalić z pewnością, w którym miejscu kilku tomów miesięcznika należałoby zaznaczyć tę przerwę. Sztuka była dla Miriama ważniejsza niż polityka. Unosiła się nad ludzkimi głowami, zmuszając do spojrzenia w górę, ponad rzeczywistość walki o skrócenie dnia roboczego i o wprowadzenie języka polskiego do szkół i Taką postawę nazywamy eskapizmem, a ja dziś nie czuję do niej sympatii. A jednak przyznam: kiedy zdarza mi się słyszeć narzekania krytyków, że polska literatura nie wydała po 1989 nowego Przedwiośnia albo że brak w niej zachęty do budowania w Polsce kapitalizmu, lub że nie zajmuje się ona rozliczeniami dekomunizacyjno-lustracyjnymi, budzi się we mnie bunt. Zapewne nie we mnie jednym. W wierszu, datowanym na rok 1981, pisał Marcin Świetlicki:Dlaczego twój niepokój tak obraca sięwokół wyrazów: więzienie, powstanie,zachód, wschód, wolność, wyżywienie,dostęp do tego-tamtego, więźniowiepolityczni?To są małe wyrazy, to są wyrazy najmniejsze,dlaczego właśnie o nie zawadza twój język? […]5. Kiedy myślę o strajkowym doświadczeniu z Wagnerem, mam wrażenie, że eksperymentalnie potwierdzało ono intuicję Świetlickiego. Uwertura do Tannhäusera otwierała przecież perspektywę, w której opóźnienie w uchwalaniu ustawy o szkolnictwie wyższym czy nieprawidłowości przy wyborze rektora WSI w Radomiu (a właśnie te dwie sprawy sprowokowały nasz strajk) okazywały się kwestiami relatywnie małymi. Chciałoby się powiedzieć: tak właśnie wieczność i wartości absolutne - na przykład piękno muzyki - wpływają na sprawy doczesne: niwelują ich znaczenie do Przypominam sobie to wszystko w związku z problemem teraźniejszym i osobistym. Wielbiciel Tannhäusera i "Chimery" z jednej strony, a niegdysiejszy strajkowicz i publicysta z drugiej walczą bowiem o mnie, a ja staram się ich jakoś zharmonizować, skoro obydwaj są do pewnego stopnia Co zostaje z książek czy filmów, które bez reszty zajmują się naszym życiem rzeczywistym, bezpośrednio danym? Dzieło jest przecież jak list w butelce rzuconej w bezkresny ocean przestrzeni i czasu. Ma wchodzić w dialog z ludźmi odległymi od nadawcy tego osobliwego, otwartego na nowe znaczenia komunikatu. Pozbawione u swoich podstaw dotkliwego, konkretnego doświadczenia, robi się zimne i bezkrwiste - pisałem już o tym nieraz. Ale odcięte od pytań ostatecznych, uniwersalnych, zamienia się w agitkę, uwikłaną w dodatku w gwałtowne i nie zawsze usprawiedliwione reakcje nerwowe na to, co wzburza nas na co dzień, i czego może niebawem nie będziemy dokładnie Żeby uwierzyć w autonomię sztuki, żeby zobaczyć jej kruchą suwerenność, trzeba wyznaczyć jej punkt odniesienia i przestrzeń, w której sztuka okazuje się niezastąpiona i sama również niczego nie zastępuje. Kiedy próbuję opierać się pokusie eskapizmu z jednej, a medialno-politycznej nerwicy z drugiej strony, przychodzi mi na myśl obraz schodów ruchomych, na przykład tych, które prowadzą z warszawskiej Trasy W-Z na plac Zamkowy, nieopodal (co dla mojego wyobrażenia decydujące) kościoła świętej Chciałbym widzieć sztukę właśnie jako schody ruchome, przewożące z niższego poziomu na wyższy. Z poziomu polityki - rozumianej jako troska o doczesne dobro wspólne - na poziom szeroko pojętej religii - rozumianej jako troska o miarę ostateczną naszego życia. Mają dwa punkty zaczepienia, dolny i górny, ale ich rola ujawnia się Wydaje mi się, że polityka, domagająca się od sztuki służby (to jest skupienia się na aktualnym kształcie naszego życia publicznego), zapętla bieg schodów: kiedy je opuszczamy, jesteśmy w tym samym miejscu, z którego wyruszyliśmy. Ale też prawdą jest, że religia - czy szerzej mówiąc, metafizyka - robiąca ze sztuki służkę, sprawia, że na pędzących w zawrotnym tempie schodach nie utrzyma się żaden pasażer. Bo zapominać, gdzie się żyje, to udawać istotę bezcielesną. Choć zapominać o wszystkim, co nie jest naszym aktualnym życiem, to zamykać się w więzieniu Być może uwertura do Tannhäusera pozostała dla mnie jednym z najważniejszych utworów symfonicznych właśnie ze względu na okoliczności, w których po raz pierwszy wysłuchałem jej świadomie. Wagner, wtedy, zrobił coś niezwykłego z naszym strajkowym wieczorem. Nasz strajkowy wieczór zrobił coś niezwykłego z Sosnowski, Sztuka jako schody ruchome, "Więź", 6/2006Zadanie dwie dziedziny życia, których wzajemne relacje autor czyni głównym przedmiotem swoich odpowiedź:- polityka i sztuka lub polityka i jaki sposób muzyka wpłynęła na strajkujących (akapit 1)?Przykładowa odpowiedź:Sprawiła, że rozmowy o polityce przestały być najważniejsze i wsłuchali się w przykład występującej w tekście opozycji: góra - dół. Wyjaśnij symbolikę elementów tworzących wskazaną odpowiedź:GÓRA: Muzyka - ponadczasowa sztukaopozycjaDÓŁ: Leżenie strajkujących na podłodze - sprawy dwa środki językowe zastosowane przez autora w celu podkreślenia subiektywizmu jego wypowiedzi. Każdy z nich zilustruj przykładem zaczerpniętym z odpowiedź:- przypuszczenie: "sprawa wydaje mi się cokolwiek kłopotliwa"- pytanie retoryczne: "Co zostaje z książek i filmów, które bez reszty zajmują się naszym życiem rzeczywistym, bezpośrednio danym?"Zadanie z tekstu i nazwij dwa środki artystyczne, którymi posłużył się autor, by nadać swojej wypowiedzi funkcję estetyczną (poetycką).Przykładowa odpowiedź:Porównania: "dzieło jest przecież jak list w butelce rzuconej w bezkresny ocean przestrzeni i czasu"Epitety: zimne, przykład posługiwania się przez autora konkretem w celu zbudowania odpowiedź:KONKRET: Historia wydawania "Chimery"UOGÓLNIENIE: Sztuka może być ważniejsza niż funkcję, zdaniem autora, powinna pełnić sztuka?Przykładowa odpowiedź:Sztuka powinna być pomostem między sprawami doczesnymi a zdaniem autora, jest zagrożeniem dla suwerenności sztuki? Wymień dwa odpowiedź:Zagrożenie sztuki dla własnych celów przez sztuki przez metaforę i II - pisanie własnego tekstu w związku z tekstem literackim zamieszczonym w temat i napisz wypracowanie nie krótsze niż dwie strony (około 250 słów).Temat 1. Na podstawie "Pieśni XXII" i "Trenu IX" Jana Kochanowskiego, przedstaw różnice w postawie poety wobec Rozumu i Mądrości. Zwróć uwagę na sposób budowania poetyckiej XXIIRozumie mój, prózno się masz frasować:Co zginęło, trudno tego wetować;Póki czas był, póki szczęście służyło,Czegoś żądał, o wszystko łacno widzisz, że nam niebo nie sprzyja:W czym się kochasz, to cię daleko temu rzec? I szkoda głowy psować;Lepiej się nam na lepsze czasy nie mniemaj, byś sam był w tej niewoli:Nalazłby się, kogo to nie mniej boli;Jeno ludzie snadniej zakryć umieją,Acz nie z serca, z wierzchu się przedsię smutnego, ten dowcip nie ratuje,Wyda mię twarz, gdy się serce źle czuje;Wszakoż widzę, że się prózno frasować,Co zginęło, trudno tego Kochanowski, Dzieła wszystkie, Warszawa 1982Tren IXKupić by cię, Mądrości, za drogie pieniądze,Która, jesli prawdziwie mienią, wszytki żądze,Wszytki ludzkie frasunki umiesz wykorzenić,A człowieka tylko nie w anioła odmienić,Który nie wie, co boleść, frasunku nie czuje,Złym przygodom nie podległ, strachom nie wszytki rzeczy ludzkie masz za fraszkę sobie,Jednaką myśl tak w szczęściu, jako i w żałobieZawżdy niesiesz. Ty śmierci namniej się nie boisz,Bezpieczna, nieodmienna, niepożyta bogactwa nie złotem, nie skarby wielkimi,Ale dosytem mierzysz i przyrodzonymiPotrzebami. Ty okiem swym nieuchronionymNędznika upatrujesz pod dachem złoconym,A uboższym nie zajźrzysz szczęśliwego mienia,Kto by jedno chciał słuchać twego ja człowiek, którym lata swojeNa tym strawił, żebych był ujźrzał progi twoje!Terazem nagle z stopniów ostatnich zrzuconyI między insze, jeden z wiela, Kochanowski, Treny, BN, Wrocław 1972Przykładowa odpowiedź:I. Zasada zestawienia tekstów: oba utwory dotyczą stoickiej cnoty: mądrości, Podobieństwa: liryka bezpośrednia, podmiot w 1. osobie liczby pojedynczej, liryka zwrotu do adresata, apostrofa do rozumu, mądrości, podmiot liryczny poeta, "Pieśń XXII": Upływ czasu, zmienność losu, nieumiejętność ukrywania smutku, świadomość, że martwienie się niczego nie zmieni, podmiot żali się na swoje nieszczęście, ma świadomość, że to, co się stało już się nie odstanie, trzeba żyć dalej, mimo nieszczęścia, funkcjonalne wykorzystanie kontekstów związanych z epoką, np. humanizm, horacjanizm, stoicyzm, analiza języka, środki stylistyczne ze wskazaniem ich funkcji, regularna budowa."Tren IX": pozorna wiara w moc rozumu, mądrość: warta, by zapłacić za nią każdą cenę, nie pozwoli cierpieć, nie pozwoli lękać się, to cnota, wiedza życia, to nadrzędna wartość, zostaje wyniesiona ponad inne cnoty, dla mądrości nieważne czy człowiek biedny, czy bogaty, w rzeczywistości podważenie stoicyzmu, ironia, szyderstwo, świadomość własnej niewiedzy, podmiot jest bardzo nieszczęśliwy,doszedł do prawd życiowych, poznał istotę mądrości, ale spadł ze szczytu i stał się takim samym, jak inni śmiertelnicy, mądrość nie uchroniła go przed bólem i Funkcjonalne wykorzystanie kontekstów związanych z epoką: analiza języka, środki stylistyczne ze wskazaniem ich funkcji, Wnioski: różnice w postawie poety wobec mądrości z uwzględnieniem sposobu budowania poetyckiej 2. Na podstawie fragmentu powieści Wiesława Myśliwskiego "Kamień na kamieniu" przedstaw metaforyczne znaczenia drogi. Zwróć uwagę na kreację narratora."Kamień na kamieniu" (fragment)Szła u nas przez wieś droga. Nie najlepsza, pewnie, jak to przez wieś. Dziury, doły. Wiosną czy jesienią błoto, latem kurz. Ale ludziom wystarczyła. Raz na jakiś czas tu i tam się wyrównywało, trochę się kamieniem posypało i jakoś się jeździło. I na jarmark do miasta można było nią dojechać, i do każdej wsi w sąsiedztwie, i czy na wojnę, czy w świat ktoś wyruszał, tak samo go prócz tego, że była dla wszystkich, każdy miał jeszcze kawałek tej drogi na własność dla siebie. I przed każdą niedzielą czy świętem latem ją zamiatał, jesienią skrobał błoto, zimą śnieg odgarniał, kiedy napadało, popiołem posypywał, żeby ktoś się nie przewrócił przed jego chałupą. A na Zielone Świątki zawsze się ją tatarakiem maiło. Szli ludzie do kościoła, to im tatarak chrupał pod nogami, a pachniało jakby w gaju i mówiło się, że to droga tak pachnie. I prawie każdy miał przy niej swoją ławkę czy kamień. Mógł wieczorem wyjść usiąść, z sąsiadami pogadać, zakurzyć czy choćby w ciemne niebo nad sobą popatrzeć. Boga o to i owo się krowy, gęsi, wszyscy środkiem chodzili, bo nie było ni lewej, ni prawej strony. Mogłeś konia z wozem na brzegu zostawić i pójść do gospody na oranżadę czy piwo, a trafiła się ćwiartka, to wypić jednego, a koń sobie stał. Czy z pola ze zbożem wracałeś, a ktoś z naprzeciwka jechał, to się przystanęło wóz przy wozie, jakby ramię przy ramieniu, i nikt ci nie trąbił, żeś mu drogę zastawił. I tak samo do wieczności odchodziło się tą drogą, bo nie było innej. A po obu jej stronach rosły akacje. Dzisiaj zostało we wsi trzy może cztery akacje. Pościnali, jak zaczęli nową drogę budować. Bo akacje dawniej na wozy się sadziło. Miałeś akację przed chałupą, to miałeś i wóz. A na koła to już nie ma lepszego drzewa od akacji. Nawet z dębu się nie równają. Za twarde i lubią pękać. A koła w wozie najważniejsze. Na gumowe przyszedł teraz czas. Namawiają i mnie, żebym sprawił sobie gumowe koła. Koń by miał lżej i na wóz dużo więcej można wziąć. W żniwa po cztery pokłady snopków chłopy na gumowych kołach zwożą. Dawniej w dwa konie nie dałoby rady, a teraz w pojedynkę i ciągnie. Droga sama cię pcha. Mają niektórzy ziemi co by za paznokciem i mają gumowe koła. […]Kręta była, to prawda. Jak to droga. Musi to i tamto ominąć. Figurę, staw, chałupę. Wszystko to powyprostowywali, wyasfaltowali. Zakręty porobili długie i okrągłe, prawie się nie skręca, tylko prosto jedzie. Na niejeden taki zakręt całe pole poszło. Albin Mucha miał pole przy drodze, siał grykę, seradelę, a teraz ma zakręt. Czasem w niedzielę wyjdzie na ten zakręt i wali laską w asfalt, tu było moje pole! Zakopali mi go, cholery! Albo siądzie przy rowie i spisuje auta, co jeżdżą po tym jego można powiedzieć, szersza jest ta droga ze trzy razy od dawniejszej i jeździ się po niej jak po stole. I świata się trochę na niej widzi. Najwięcej w niedzielę. Szkoda tylko, że takie drogi nie mają nazw jak rzeki. Bo wieś nasza przy tej drodze jakby przy wezbranej rzece. Patrzą ludzie, a ona płynie i płynie. I nawet jakby na dwie wsie wieś naszą rozdzieliła. Po tej i po tamtej stronie. Matka dziecka nie wyśle do sklepu, gdy sklep nie po tej stronie. Sąsiad do sąsiada pożyczyć konia, pługa, kosy woli nieraz dalej pójść, aby przez tę rzekę nie przechodzić. Pastuchy gonią krowy na pastwiska, to z tamtej osobno i z tej osobno, a kiedyś wszyscy razem. Na zebraniach też ci z tej i tamci z tamtej swoje strony trzymają. Czy sąsiad z sąsiadem niech z naprzeciwka wyjdą przed chałupy, to nie zbliżą się ku sobie, jak to dawniej, żeby zakurzyć, pogadać. Tylko każdy kurzy po swojej stronie i każdy ze swojej paczki. Zresztą co można pogadać, gdy jeden na jednym brzegu, drugi na drugim i bez przerwy auta po ich mowie jeżdżą. Mniejsze można jeszcze przekrzyczeć, ale ciężarowce nie dadzą nawet słowom z gardła i tych akacji szkoda. Żal za gardło ściskał, gdy się takie stare drzewa waliły pod piłami jak patyki. Człowiek się urodził z nimi, rósł z nimi, to myślał, że i umrze z nimi. […]Nie ma już spokoju w naszej wsi. Tylko te auta, auta, auta. Jakby dla samych aut tę drogę zbudowali, a o ludziach zapomnieli. A czy to już same auta żyją na tym świecie?Bo dziś kto na własnych nogach chodzi, ten tym autom tylko zawadza i na drodze, i w ogóle na świecie. Nawet gdy samym skrajem drogi idziesz, czujesz się, jakby każde z tych aut przez ciebie jechało. Toteż idziesz z duszą na ramieniu. Nie dlatego, żebyś bał się śmierci. Tylko że co to za śmierć od auta. Nawet pamięć po takiej śmierci to jakby splunął na drogę. Ano, przejechany. Ale czy znaczy to samo co umarł? Czy po takiej śmierci też jest jakaś wieczność? Jeszcze trąbią, stukają się w czoła, wymachują przez szyby, a niejeden i szybkę opuści i wyzywa cię, na czym świat stoi. Jakbyś był najgorszy z najgorszych, bo idziesz piechotą. Nic już nogi człowiecze nie znaczą. A dawniej całe armie szły piechotą na wojny. I wygrywały. I mówiło się, że nie ma jak piechota. Albo woda po deszczu niech stoi na drodze, to cię jeden z drugim jeszcze naumyślnie ochlapie. I potem śmieje się zza szyby. Ale bo zatrzyma się który? W pędzie tylko każdy taki mocny. I gdzie to pędzi? Niebo takie samo wszędzie, a od swojego przeznaczenia i autem nie Myśliwski, Kamień na kamieniu, Kraków 2008Przykładowa odpowiedź:I. Fragment utworu Narrator: narracja w 1. osobie, pamiętnikarska, wiejski gaduła, filozof, utożsamia się z wiejską społecznością, przedstawiciel mieszkańców wsi, zaangażowany w życie wsi, Droga dawniej: wiejska, przebiegała przez całą wieś, była dla wszystkich, w nie najlepszym stanie, od lat niezmienna (zmieniała się tylko w zależności od pór roku i świąt), wszyscy o nią dbali, bezpieczna, obsadzona akacjami, dziś: asfaltowa, szeroka, pozornie wygodniejsza, zabrała ludziom część pola, bez drzew, niebezpieczna, brak na niej Metaforyczne znaczenie drogi: natura kontra cywilizacja: 1. droga symbolem natury, spokojnego życia na wsi, 2. droga symbolem cywilizacji, niepokoju, pędu, droga podzieliła wieś nie tylko na dwie części, ale i mieszkańców tej wsi na dwa zwalczające się Analiza języka: stylizacja na język mówiony, np. krótkie zdania, dużo równoważników zdań, zdania zaczynające się od spójników, elementy dialektyzacji, słownictwo nacechowane Wnioski: podsumowanie rozważań dotyczące wiejskiej drogi jako metafory, kreacja narratora. Matura 2018 polski rozszerzony to kolejny egzamin maturalny, przed którym stanęli uczniowie 4 maja 2018. Jakie tematy były do wyboru na maturze z polskiego na poziomie rozszerzonym w 2018 roku? Jaki trzeba było rozwiązać maturę 2018 z polskiego rozszerzoną, by trafić w klucz CKE? Arkusze CKE z matury z polskiego 2018 na poziomie rozszerzonym. Zobaczcie rozwiązane arkusze CKE i porównajcie ze swoją pracą. Matura polski rozszerzony 2018: Klucz odpowiedziNajwiększa trudność, jaka czeka na uczniów zdających maturę z polskiego 2018 na poziomie rozszerzonym to trafienie w klucz odpowiedzi. MATURA POLSKI ROZSZERZONY: WSKAZÓWKI DO TEMATU 1 Matura Matematyka 2018: ROZWIĄZANE ARKUSZE CKE. ODPOWIEDZI P... A. Określenie problemu (9 pkt.)Uczeń powinien zrozumieć, jaki problem podejmuje autor w przedstawionym fragmencie tekstu oraz sformułować ten problem. Określenie problemu jest oceniane ze względu na to, czy jest zgodne z tekstem i czy jest problemu uważa się za pełne (9 pkt.), jeśli praca zawiera zarówno odtworzenie problemu (np. w postaci pytania), jak i jego interpretację, czyli umieszczenie tego problemu w odpowiednim kontekście. Interpretacja problemu powinna być uzasadniona (np. wagę problemu można uzasadnić jego historycznymi uwarunkowaniami lub współczesnymi implikacjami).Określenie problemu uważa się za niepełne (6 pkt.), jeśli praca nie zawiera interpretacji trafnie rozpoznanego problemu uważa się za częściowo zgodne z tekstem (3 pkt.), jeśli zdający nie w pełni rozpoznaje problem główny lub wydobywa z tekstu tylko problem w pracy brak jest określenia problemu lub problem jest niezgodny z tekstem, egzaminator przyzna 0 pkt. i nie będzie przyznawał punktów w pozostałych powinien zidentyfikować problem poruszany przez autora i już na początku wskazać, że będzie się nim zajmować (w przedstawionym tekście autor porusza temat relacji filozofii i literatury, przywołując przy tym stanowiska różnych filozofów, pisarzy i historyków). Zdający może przedstawić problem w postaci pytania, tezy lub hipotezy. Warto tu wskazać, że sam autor artykułu uznaje zagadnienie za ważne, w tym także dla obu dziedzin, oraz że uczeni zajmują się nim od wieków, nie dochodząc do jednakowych wniosków, także w zakresie tego, która z dziedzin jest ważniejsza czy też pojemniejsza. Warto też wskazać, że zagadnienie i dzisiaj jest ważne (jeżeli uczeń uzasadni potem tę tezę, a raczej tak będzie). Najważniejsze, aby uczeń wskazał, że zdaniem autora filozofia i literatura wzajemnie się przenikają i oddziałują na Sformułowanie stanowiska zdającego wobec rozwiązania przyjętego przez autora tekstu (9 pkt.)Uczeń powinien omówić i ocenić rozwiązanie zaproponowane przez autora w przedstawionym tekście. Sformułowanie stanowiska zdającego wobec rozwiązania przyjętego przez autora tekstu jest oceniane ze względu na to, czy jest adekwatne do tekstu i czy jest stanowiska wobec rozwiązania przyjętego przez autora tekstu uważa się za pełne, gdy zawiera ono odtworzenie rozwiązania przyjętego przez autora tekstu oraz trafne odwołania do innych tekstów kultury uzasadniające stanowisko stanowiska wobec rozwiązania przyjętego przez autora tekstu uważa się za niepełne, kiedy brak jest w pracy trafnego odwołania do innych tekstów kultury uzasadniających stanowisko stanowiska wobec rozwiązania przyjętego przez autora tekstu uważa się za częściowo adekwatne do tekstu, gdy uczeń zniekształca rozwiązanie proponowane przez stanowisko adekwatne do tekstu i pełne egzaminator przyzna 9 pkt., za stanowisko adekwatne do tekstu, ale niepełne – 6 pkt., za stanowisko częściowo adekwatne do tekstu – 3 pkt. W przypadku braku stanowiska lub stanowiska nieadekwatnego do tekstu uczeń otrzyma 0 pkt., a ponadto w przypadku gdy w kategorii A uczeń otrzymał tylko 3 pkt., egzaminator nie przyzna punktów w kolejnych powinien odwołać się do argumentacji Bogdana Zelera i wskazać najważniejsze jej punkty:wspólny przedmiot zainteresowania obu dziedzin – refleksja o bycie, możliwościach jego poznania i wartościowania, zarówno dzieła literackie, jak i filozoficzne stawiają pytanie o wyznaczniki kondycji ludzkiej, o miejsce człowieka w świecie, o sens egzystencji ludzkiej, utożsamienie filozofii z poezją w starożytności i dobie romantyzmu (postać poety-myśliciela), sądy filozoficzne mają bardziej ogólny charakter, a rozważania filozoficzne mogą mieć za swój przedmiot literaturę w ogóle lub pojedyncze dzieła (można wymienić, jak ontologia, epistemologia czy aksjologia mogą zajmować się dziełem literackim albo też skupić się na opisanym szerzej przez autora wykorzystaniu estetyki, której przedmiotem dociekań mogą być także dzieła sztuki), stosunek historii idei i historii literatury (stanowisko Lovejoya proponującego traktować historię literatury jako wiedzę pomocniczą dla historii idei), wizja poezji jako całkowitego i jedynie możliwego poznania sprowadzająca poznanie ontologiczne do poznania utworu poetyckiego. Najlepiej byłoby wskazać, że mnogość przywołanych przez autora stanowisk obrazuje ważkość zagadnienia i różne możliwe koncepcje jego ujęcia. Następnie zdający powinien ocenić rozwiązanie zaproponowane przez autora w przedstawionym tekście (czy uznaje je za słuszne, czy też nie), po czym poprzez własną linię argumentacyjną obronić swoje stanowisko. Powinien przy tym odwołać się do innych tekstów nawiązań:uczeń może przywołać przykłady dzieł literackich, których bohaterowie podejmują tematy ważkich dylematów filozoficznych i/lub moralnych lub też cały wydźwięk utworu osadzony jest w takim kontekście (tragedia antyczna jako arena zmagań człowieka z losem, fatum, skłaniająca widza do przewartościowania i transgresji; literatura średniowiecza – człowiek jako marionetka śmierci i byt nietrwały; Makbet lub Hamlet Szekspira – dylematy moralne władcy, pytania o sens istnienia, władzę nad własnym losem; Świętoszek Moliera – krytyka udawanej moralności; Dżuma Camusa – rozważania na temat dylematów moralnych; egzystencjalizm jako prąd literacki głoszący, iż wobec braku Boga żyć na ziemi należy tak, by innym nie szkodzić; literatura obozowa/łagrowa – rozważania o istnieniu bądź nieistnieniu moralności w czasie zagrożenia życia); uczeń może odwołać się do podporządkowania sztuki późnej starożytności i średniowiecza myśli filozoficznej myślicieli chrześcijańskich (św. Augustyn, św. Tomasz z Akwinu); uczeń może wskazać na współczesne zjawisko przenikania się dyskursów (języków) literatury i filozofii; uczeń może wskazać na dzieła literackie jako kanały transmisji myśli filozoficznej (mitologia, Biblia, Wyznania św. Augustyna, Powiastki filozoficzne Woltera, Kubuś fatalista i jego pan D. Diderot, Mały Książę A. de Saint-Exupery’ego); uczeń może przywołać teksty literackie popularyzujące filozofię (np. Świat Zofii J. Gaardera, Historia filozofii po góralsku J. Tischnera); uczeń może wskazać na Biblię i mity jako niewyczerpany materiał do dalszych rozważań filozoficznych. Ważne, aby całość wywodu była podsumowana, a wnioski logicznie wypływały z argumentacji, odnosząc się przy tym do punktu Poprawność rzeczowa (2 pkt.)Poprawność rzeczową ocenia się na podstawie liczby błędów rzeczowych. Pomyłki (np. w nazwach własnych lub datach) niewpływające na sformułowanie stanowiska wobec rozwiązania przyjętego przez autora tekstu uważa się za usterki, a nie błędy kardynalny to błąd rzeczowy świadczący o nieznajomości tekstu kultury, do którego odwołuje się zdający, oraz kontekstu interpretacyjnego przywołanego przez tej kategorii egzaminator może przyznaje albo 2 pkt. (brak błędów) lub 0 pkt. (jeden lub więcej błędów rzeczowych). W przypadku rzeczowego błędu kardynalnego praca zostaje zdyskwalifikowana – zdający otrzymuje 0 Zamysł kompozycyjny (6 pkt.)Kompozycja oceniana jest ze względu na funkcjonalność segmentacji i uporządkowanie tekstu zgodnie z wybranym przez zdającego gatunkiem wypowiedzi. Należy wziąć pod uwagę, czy w tekście zostały wyodrębnione – językowo i graficznie – części pracy oraz akapity niezbędne dla jasnego sformułowania stanowiska i uzasadniających je argumentów, a także czy wyodrębnione części i akapity są logicznie i konsekwentnie uporządkowane (bez luk i zbędnych powtórzeń).Kompozycja jest funkcjonalna (6 pkt.), jeśli podział tekstu na segmenty (części) i ich porządek są ściśle powiązane z porządkiem treści i realizowanymi w tekście funkcjami retorycznymi. Odejście od zasady trójdzielnej kompozycji nie jest błędem, jeśli segmentacja jest kompozycja jest częściowo zaburzona, zdający otrzymuje 3 pkt. W przypadku braku zamysłu kompozycyjnego – egzaminator przyzna w tej kategorii 0 Spójność lokalna (2 pkt.)Spójność lokalną ocenia się na podstawie zgodności logicznej i gramatycznej między kolejnymi, znajdującymi się w bezpośrednim sąsiedztwie zdaniami w akapitach. Znaczne zaburzenia spójności wypowiedzi to np. akapity zbudowane z sekwencji zdań niepowiązanych ze sobą ani logicznie, ani gramatycznie (potok luźnych myśli, skojarzeń).Za pełną spójność wypowiedzi lub jej nieznaczne zaburzenia zdający otrzymuje 2 pkt., za znaczne zaburzenia spójności – 1 pkt, a przypadku wypowiedzi niespójnej – 0 Styl tekstu (4 pkt.)Styl tekstu ocenia się ze względu na uznaje się za stosowny (4 pkt.), jeśli zachowana jest zasada decorum (dobór środków językowych jest celowy i adekwatny do wybranego przez ucznia gatunku wypowiedzi, sytuacji egzaminacyjnej, tematu i intencji wypowiedzi oraz odmiany pisanej języka). Dopuszcza się drobne, sporadyczne odstępstwa od częściowo stosowny (2 pkt.) dotyczy wypowiedzi, w której zdający niefunkcjonalnie łączy różne style, nie kontroluje jednolitości stylu, np. w wypowiedzi pojawiają się wyrazy i konstrukcje z języka potocznego, nieoficjalnego, wtręty ze stylu urzędowego, nadmierna metaforyka. Mieszanie różnych stylów wypowiedzi uznaje się za uzasadnione, jeśli jest jest niestosowny (0 pkt.), jeśli wypowiedź zawiera np. wulgaryzmy lub ma charakter wypracowania nie musi być zgodny z upodobaniami stylistycznymi Poprawność językowa (4 pkt.)Poprawność językowa oceniana jest ze względu na liczbę i wagę błędów składniowych, leksykalnych, słowotwórczych, frazeologicznych, fleksyjnych i stylistycznych. Błąd stylistyczny to konstrukcja zgodna z normą językową, ale niewłaściwa w sytuacji, w której powstaje tekst, oraz nieodpowiednia dla stylu, w jakim tekst jest pisany, np. udziwniona metafora, niefunkcjonalny kolokwializm, wulgaryzm, nieuzasadnione powtórzenie leksykalne lub logicznych nie uznaje się za błędy brak błędów lub nieliczne błędy nierażące uczeń otrzyma 4 pkt., za liczne błędy nierażące lub nieliczne błędy rażące – 2 pkt., za liczne błędy rażące – 0 Poprawność zapisuPoprawność zapisu ocenia się ze względu na liczbę błędów ortograficznych i interpunkcyjnych (szacowaną odpowiednio do objętości tekstu) oraz ich wagę (błędy rażące i nierażące). Za błąd rażący uznaje się błąd, który polega na naruszeniu ogólnej reguły ortograficznej lub interpunkcyjnej w zapisie słów lub fraz o wysokiej frekwencji. Ewentualne wątpliwości rozstrzygają ustalenia Rady Języka Polskiego i klasyfikacja błędów interpunkcyjnych Jerzego zapis bezbłędny lub nieliczne błędy nierażące uczeń otrzyma 4 pkt., za liczne błędy nierażące lub nieliczne błędy rażące – 2 pkt., za liczne błędy rażące – 0 DO ANALIZY PORÓWNAWCZEJWstęp:Zdający powinien zaznaczyć, że obydwa wiersze odnoszą się do tematyki ubóstwa, biedy i głodu. Jest to temat ważny i stale rozwinięciu warto, by zdający wskazał:Zarówno Norwid, jak i Czechowicz zaczynają od opisu miejsc, w których spotykają się z biedą. U Norwida są to trumienne izby, kojarzące się z przytułkiem dla bezdomnych, u Czechowicza jest to dworzec – miejsce, w którym najczęściej można spotkać ludzi w skrajnej biedzie. Oba opisy są bardzo wyraźne, wręcz naturalistyczne (opis zapachu, kolorów, brzydoty). W obu tekstach wprost nazwany jest głód, a u Czechowicza wyraźnie widoczny jest zabieg personifikacji głodu: „jeden głód kaszle szczeka / drugi głód palce łamie / na cóż trzeci głód czeka /drżąc we wnęce przy bramie”. W obu wierszach zastosowano ten sam zabieg (kontrast), by uwypuklić znaczenie problemu: u Norwida trumiennym izbom przytułków przeciwstawiony jest salon Baronowej, atłasowa kanapa, kandelabry i malowane papugi; u Czechowicza – niklowane wnętrza, kruche fontanny kwiatów, cienie sytych za firankami czy mieszający się z zapachem alkoholu zapach jarzyn i mięsa. W obu utworach dwa światy (bogatych i biednych) przenikają się: bogaci, syci i zaspokojeni nie robią jednak nic, by pomóc tym biednym i głodnym, choć głód ten kłuje w oczy – u Norwida ma sprawić, że popękają kandelabry. Podmiot w wierszu Czechowicza napomina, by nie obnosić się z tym pozornym bogactwem (ciszej grajcie, w agonii żywy głód się wałęsa), bo ono nadmiernie kontrastuje z panoszącym się wszędzie głodem. Podmiot liryczny w wierszu Norwida wyraźnie mówi o tym, że jest jak milczący faryzeusz – wyraża rozterkę, wskazuje na swoją obłudę. U Czechowicza tej oceny brakuje, być może zostaje zostawiona czytelnikowi. Zakończenie:W zakończeniu zdający powinien zaznaczyć, że obydwa wiersze odnoszą się do tematyki ubóstwa, biedy i głodu oraz wskazać zasadnicze podobieństwa i różnice. Warto, by wskazał też na uniwersalność poruszanych ocenia egzaminator?A. Koncepcja porównywania utworów (6 pkt.)Koncepcja interpretacji porównawczej jest efektem poszukiwania przez zdającego sensów wynikających z zestawienia tekstów i wymaga ustalenia pewnych obszarów porównania, w których szuka się podobieństw i/lub różnic między utworami, a następnie wyciąga z tego wnioski. Koncepcja jest oceniana ze względu na to, czy jest niesprzeczna z utworami i czy jest spójna. Koncepcja jest niesprzeczna z utworami, jeśli znajduje potwierdzenia w obu tekstach, przy czym porównywane obszary są dla tekstów trafne i istotne, a nie drugorzędne. Koncepcja jest częściowo sprzeczna z utworami, jeśli jedynie we fragmentach (lub fragmencie) znajduje potwierdzenie w tekstach lub porównywane obszary są dla tekstów drugorzędne. Koncepcja jest całkowicie sprzeczna z utworami, jeśli nawet we fragmentach (lub fragmencie) nie znajduje potwierdzenia w tekstach. Koncepcja jest spójna, gdy wypowiedź w sposób wystarczający dla uzasadnienia tezy/hipotezy interpretacyjnej obejmuje i łączy w całość sensy obu utworów. Koncepcja jest częściowo spójna, gdy wypowiedź obejmuje i łączy sensy obu utworów, ale w sposób niewystarczający dla uzasadnienia tezy/hipotezy interpretacyjnej. Koncepcja jest niespójna, gdy wypowiedź obejmuje sensy każdego tekstu, ale ich nie łączy (tzn. wypowiedź składa się z dwóch niepowiązanych ze sobą interpretacji). Brak koncepcji to brak wskazania zasady zestawienia utworów. W przypadku koncepcji niesprzecznej i spójnej zdający otrzyma 6 pkt., przy koncepcji niesprzecznej i częściowo spójnej – 4 pkt., przy koncepcji częściowo sprzecznej – 2 pkt. Koncepcja sprzeczna lub jej brak spowoduje przyznanie 0 pkt. B. Uzasadnienie tezy interpretacyjnej (12 pkt.)Uzasadnienie interpretacji jest oceniane ze względu na to, czy jest trafne i czy jest pogłębione. Uzasadnienie trafne zawiera wyłącznie powiązane z tekstami argumenty na rzecz odczytania sensów wynikających z zestawienia utworów. Argumenty muszą wynikać ze sfunkcjonalizowanej analizy, to znaczy wywodzić się z formy lub/i treści tekstów. Uzasadnienie jest częściowo trafne, jeśli w pracy – oprócz argumentów niepowiązanych z tekstami lub/i niewynikających ze sfunkcjonalizowanej analizy – pojawi się przynajmniej jeden argument powiązany z tekstami i wynikający ze sfunkcjonalizowanej analizy. Uzasadnienie jest pogłębione, jeśli znajduje potwierdzenie nie tylko w tekstach, ale także w kontekstach (np. biograficznym, historycznoliterackim, filozoficznym, kulturowym). Zdający powinien choć częściowo rozwinąć przywołany kontekst, aby uzasadnić jego pojawienie się. Uzasadnienie jest niepogłębione, gdy wszystkie argumenty są sfunkcjonalizowane, ale zdający przywołał je tylko z tekstów albo tylko z kontekstów. Za uzasadnienie trafne i pogłębione egzaminator przyzna 12 pkt., za uzasadnienie trafne lecz niepogłębione – 8 pkt., za uzasadnienie częściowo trafne – 4 pkt., za brak trafnych argumentów uzasadniających interpretację porównawczą – 0 pkt .C. Poprawność rzeczowa (2 pkt.)Poprawność rzeczową ocenia się na podstawie liczby błędów rzeczowych. Pomyłki (np. w nazwach własnych lub datach) niewpływające na sformułowanie stanowiska wobec rozwiązania przyjętego przez autora tekstu uważa się za usterki, a nie błędy rzeczowe. Błąd kardynalny to błąd rzeczowy świadczący o nieznajomości tekstu kultury, do którego odwołuje się zdający, oraz kontekstu interpretacyjnego przywołanego przez zdającego. W tej kategorii egzaminator może przyznaje albo 2 pkt. (brak błędów) lub 0 pkt. (jeden lub więcej błędów rzeczowych). W przypadku rzeczowego błędu kardynalnego praca zostaje zdyskwalifikowana – zdający otrzymuje 0 punktów. D. Zamysł kompozycyjny (6 pkt.)Kompozycja oceniana jest ze względu na funkcjonalność segmentacji i uporządkowanie tekstu zgodnie z wybranym przez zdającego gatunkiem wypowiedzi. Należy wziąć pod uwagę, czy w tekście zostały wyodrębnione – językowo i graficznie – części pracy oraz akapity niezbędne dla jasnego sformułowania stanowiska i uzasadniających je argumentów, a także czy wyodrębnione części i akapity są logicznie i konsekwentnie uporządkowane (bez luk i zbędnych powtórzeń). Kompozycja jest funkcjonalna (6 pkt.), jeśli podział tekstu na segmenty (części) i ich porządek są ściśle powiązane z porządkiem treści i realizowanymi w tekście funkcjami retorycznymi. Odejście od zasady trójdzielnej kompozycji nie jest błędem, jeśli segmentacja jest funkcjonalna. Gdy kompozycja jest częściowo zaburzona, zdający otrzymuje 3 pkt. W przypadku braku zamysłu kompozycyjnego – egzaminator przyzna w tej kategorii 0 pkt. E. Spójność lokalna (2 pkt.)Spójność lokalną ocenia się na podstawie zgodności logicznej i gramatycznej między kolejnymi, znajdującymi się w bezpośrednim sąsiedztwie zdaniami w akapitach. Znaczne zaburzenia spójności wypowiedzi to np. akapity zbudowane z sekwencji zdań niepowiązanych ze sobą ani logicznie, ani gramatycznie (potok luźnych myśli, skojarzeń). Za pełną spójność wypowiedzi lub jej nieznaczne zaburzenia zdający otrzymuje 2 pkt., za znaczne zaburzenia spójności – 1 pkt, a przypadku wypowiedzi niespójnej – 0 pkt. F. Styl tekstu (4 pkt.)Styl tekstu ocenia się ze względu na stosowność. Styl uznaje się za stosowny (4 pkt.), jeśli zachowana jest zasada decorum (dobór środków językowych jest celowy i adekwatny do wybranego przez ucznia gatunku wypowiedzi, sytuacji egzaminacyjnej, tematu i intencji wypowiedzi oraz odmiany pisanej języka). Dopuszcza się drobne, sporadyczne odstępstwa od stosowności. Styl częściowo stosowny (2 pkt.) dotyczy wypowiedzi, w której zdający niefunkcjonalnie łączy różne style, nie kontroluje jednolitości stylu, np. w wypowiedzi pojawiają się wyrazy i konstrukcje z języka potocznego, nieoficjalnego, wtręty ze stylu urzędowego, nadmierna metaforyka. Mieszanie różnych stylów wypowiedzi uznaje się za uzasadnione, jeśli jest funkcjonalne. Styl jest niestosowny (0 pkt.), jeśli wypowiedź zawiera np. wulgaryzmy lub ma charakter obraźliwy. Styl wypracowania nie musi być zgodny z upodobaniami stylistycznymi egzaminatora .G. Poprawność językowa (4 pkt.)Poprawność językowa oceniana jest ze względu na liczbę i wagę błędów składniowych, leksykalnych, słowotwórczych, frazeologicznych, fleksyjnych i stylistycznych. Błąd stylistyczny to konstrukcja zgodna z normą językową, ale niewłaściwa w sytuacji, w której powstaje tekst, oraz nieodpowiednia dla stylu, w jakim tekst jest pisany, np. udziwniona metafora, niefunkcjonalny kolokwializm, wulgaryzm, nieuzasadnione powtórzenie leksykalne lub składniowe. Błędów logicznych nie uznaje się za błędy stylistyczne. Za brak błędów lub nieliczne błędy nierażące uczeń otrzyma 4 pkt., za liczne błędy nierażące lub nieliczne błędy rażące – 2 pkt., za liczne błędy rażące – 0 pkt. H. Poprawność zapisuPoprawność zapisu ocenia się ze względu na liczbę błędów ortograficznych i interpunkcyjnych (szacowaną odpowiednio do objętości tekstu) oraz ich wagę (błędy rażące i nierażące). Za błąd rażący uznaje się błąd, który polega na naruszeniu ogólnej reguły ortograficznej lub interpunkcyjnej w zapisie słów lub fraz o wysokiej frekwencji. Ewentualne wątpliwości rozstrzygają ustalenia Rady Języka Polskiego i klasyfikacja błędów interpunkcyjnych Jerzego Podrackiego. Za zapis błędny lub nieliczne błędy nierażące uczeń otrzyma 4 pkt., za liczne błędy nierażące lub nieliczne błędy rażące – 2 pkt., za liczne błędy rażące – 0 pkt. ***Przyszli maturzyści przygotowywani są do egzaminu dojrzałości od początku edukacji, jednak trafienie w klucz czasami jest trudne. Największy problem podczas matury rozszerzonej z polskiego mają wbrew pozorom inteligentniejsi, samodzielnie myślący młodzi ludzie. Zdarza się, że ich przemyślenia czy spostrzeżenia nie są zbieżne z oczekiwaniami polski rozszerzony 2018: ArkuszeArkusz CKE na maturze z polskiego rozszerzonej liczy kilkanaście stron. Strona okładkowa to miejsce, gdzie należy wpisać PESEL oraz nakleić naklejkę identyfikującą ucznia Od 2 do 4-5 strony prezentowane są dwa tematy do wyboru Kolejne strony to miejsce na wypracowanie Ostatnia strona zawiera tabelę, w której osoba sprawdzająca maturalne wypracowanie z polskiego wpisuje punktację Na samym końcu znajduje się brudnopis, który nie podlega ocenie Matura polski rozszerzony 2018: TematyCo roku uczniowie zdający maturę z polskiego rozszerzoną dostają do wyboru dwa tematy. Dotyczą one lektur z listy nadprogramowych pozycji. Maturzysta, który podchodzi do egzaminu pisemnego z języka polskiego na poziomie rozszerzonym, musi wybrać jeden z tematów i napisać wypracowanie na dany temat. Długość tekstu powinna liczyć ok. 300 słów. Matura 2018 Polski ODPOWIEDZI + ARKUSZE CKE. ROZWIĄZANE! Pyt... Matura z języka polskiego na poziomie rozszerzonym zakończona. Egzamin rozpoczął się o godz. i trwał 180 minut. Przystąpiło do niego ponad 54 tys. tegorocznych maturzystów. Poniżej publikujemy pełny arkusz CKE - język polski (poziom rozszerzony) - wraz z nieoficjalnymi odpowiedziami zaproponowanymi przez eksperta Zapraszamy! PONIŻEJ PUBLIKUJEMY ARKUSZ CKE Z JĘZYKA POLSKIEGO (poziom rozszerzony) WRAZ Z NIEOFICJALNYMI ODPOWIEDZIAMI. Wciśnij F5, strona nie odświeża się automatycznie! Temat nr 1 Określenie problemu: Powiązania filozofii i literatury są obustronne i wynikają głównie ze wspólnego przedmiotu zainteresowania obydwóch z tych dziedzin. Zarówno poezja, jaki i filozofia są próbą odpowiedzi na te same pytania: o sens życia ludzkiego, istotę bytu, kondycję człowieka w świecie itp. Filozofia w wielu aspektach wydaje się jednak dziedziną nadrzędną wobec literatury (poezji). Zajęcie stanowiska: O słuszności poglądów autora świadczy fakt, że każde dzieło literackie (a także dzieło innych sztuk) jest owocem przemyśleń autora - czerpie więc z istniejących doktryn filozoficznych lub własnej życiowej filozofii danego twórcy. Argumenty z tekstu: ● Autor przywołuje cytat z Giordano Bruno: "filozofowie są w pewien sposób malarzami, malarze zaś filozofami i poetami, (...) bez rozmyślań i malowania nie ma poety". Zarówno filozofowie, jak i literaci tworzą pewne obrazy świata, prezentują określone zjawiska, kształtują przez to światopogląd odbiorców. Filozofia jest nadrzędna, ponieważ bez refleksji o świecie nie może powstać żadne dzieło. ● Czasy antyczne: związek filozofii z poezją (np. idea złotego środka: epikureizm i stoicyzm w poezji Horacego; idea "kalokagatii") oraz z mitami. Mity miały na celu dawać ludziom odpowiedzi na podobne pytania, co filozofia i poezja (np. o pochodzenie dobra i zła w świecie itp.). Można odwołać się do wybranego mitu wyjaśniającego genezę pewnych zjawisk (np. o puszce Pandory - pochodzenie nieszczęść). ● Autorytet poety w dobie romantyzmu - autor nawiązuje do koncepcji poety-wieszcza, przewodnika tłumu (można odwołać się np. do koncepcji Mickiewicza - postać Konrada z III cz. "Dziadów", "Księgi narodu polskiego i pielgrzymstwa polskiego" itp.). ● Zdaniem autora, przedmiot rozważań filozofii jest bardziej ogólny niż w poezji. Ponadto filozofia może mieć za przedmiot dzieło sztuki. Poszczególne działy filozofii (ontologia, epistemologia, aksjologia) są użyteczne również w badaniu dzieł literackich - można więc przyjąć stanowisko, że filozofia jest niejako nadrzędna wobec poezji: stanowi dla niej grunt, dostarcza jej idei, które ulegają poetyckiemu przetworzeniu. ● Autor w sposób szczególny wyróżnia estetykę ("filozofię sztuki", "filozofię piękna") - za pomocą jej kategorii opisujemy także dzieła poetyckie. Te same pojęcia z zakresu estetyki opisują także inne rodzaje sztuk; estetyka jest zjawiskiem bardziej pojemnym niż sama poezja. ● Autor podkreśla też związek pomiędzy historią idei a historią literatury (Lovejoy - historia literatury jako nauka pomocnicza historii idei) - prymat filozofii nad literaturą. ● Autor cytuje Hegla (o filozofii: "jako myśl o świecie pojawia się (...) dopiero wtedy, gdy rzeczywistość zakończyła już swój proces kształtowania i stała się czymś gotowym"). Można wywnioskować, że zadaniem literatury (poezji) jest uprzystępnianie filozofii i świata idei. Odwołania do innych tekstów kultury - przykłady: ● mitologia, Biblia - dają odpowiedzi na te same pytania, jakie stawiają filozofowie; ● poezja Homera, Kochanowskiego - czerpią z tych samych antycznych nurtów filozoficznych; ● filozofia Schopenhauera w poezji dekadentów (poeci tworzą utwory wyrażające poglądy filozoficzne, które były pierwotne w stosunku do ich dzieł). Zakończenie - wnioski: ● w historii literatury istnieje bardzo wiele dowodów na obustronne związki poezji i literatury; ● poezja jest nadrzędna: każde dzieło powstaje po uprzedniej refleksji o świecie, ● dzieła poetyckie stanowią konkretyzację dla idei filozoficznych. Temat nr 2 Interpretacja porównawcza Wstęp: ● problemem łączącym oba utwory jest motyw głodu i nędzy w społeczeństwie, ● w utworach dostrzegamy wyraźne opozycje: nędzarze - bogate elity (Norwid), głodni - syci (Czechowicz), ● w obu utworach podmiot liryczny występuje w roli obserwatora zjawiska nędzy, ● motywy biedy, nędzy i głodu uznać można za uniwersalny problem ludzkości - niezależny od czasu historycznego (Norwid - romantyzm, Czechowicz - dwudziestolecie międzywojenne) czy miejsca (Norwid - Paryż, Czechowicz - Warszawa). Teza interpretacyjna: Nędza, głód i bieda to odwieczne problemy społeczne, które stały się pełnoprawnym tematem tekstów kultury. Poeci różnych epok portretują nędzarzy i ukazują różnice społeczne, aby skłonić ludzi zamożnych do przemyśleń nad problemem biedy, a także wyrazić własne stanowisko w tej sprawie. Aspekty porównania: ● opis głodu, nędzy i biedy Norwid: przywołuje swoją wizytę w miejscu, gdzie umierają nędzarze (prawdopodobnie przytułek dla ubogich itp.) i porównuje to miejsce do trumny ("Trumienne izb oglądałem wnętrze"). Tworzy to grobowy, przygnębiający nastrój. Czechowicz: opisuje dworzec w Warszawie - miejsce, w którym gromadzą się ludzie ubodzy, głodni, margines społeczny. Dworzec jest miejscem schludnym, względnie estetycznym, typowym (blask w oknach, niklowy bufet, fontanny kwiatów, firanki itp.), przez co nie wywołuje negatywnych skojarzeń. Głód został upersonifikowany i utożsamiony z osobami głodujących na dworcu nędzarzy ("jeden głód kaszle szczeka/ drugi głód palce łamie"). Podmiot liryczny sugeruje, że uczucie wyniszczającego głodu może zezwierzęcać człowieka (szczekanie), a także doprowadzać go do rozpaczy ("łamanie palców"). ● zwrócenie uwagi na problem nierówności społecznych - kontrasty Norwid: posługuje się kontrastem (opis wizyty w przytułku dla nędzarzy został skontrastowany z opisem domu Pani Baronowej, która podejmuje gości na atłasowej kanapie). Czechowicz: z baru dworcowego dają się wyczuć zapachy alkoholu, jarzyn i mięsa (dobrobyt). Firanki w barze osłaniają ludzi sytych (metaforyczne oddzielenie ich od problemu głodnych, którzy znajdują się na zewnątrz). ● stosunek ludzi zamożnych do sytuacji nędzarzy Norwid: podmiot liryczny zdaje sobie sprawę z faktu, że mówienie na tematy związane z nędzą i głodem będzie źle odebrane w kręgu elit salonowych ("Kandelabry się skrzywią na realizm"). Powodem niechęci i krytyki zamożnych elit jest także idea socjalizmu, która w swoim zamyśle ma zatrzeć nierówności społeczne. Norwid ironizuje (cecha charakterystyczna jego poezji), Czechowicz natomiast zwraca uwagę na ten problem jedynie pośrednio (ludzie syci "odgrodzeni" firanką). ● stosunek podmiotu lirycznego do opisywanego problemu Norwid: podmiot liryczny intensywnie przeżywa swoją wizytę u nędzarzy - jest pod tak silnym wrażeniem, że chwieje się i omal nie upada ("chwyciłem się belki spróchniałej.../ A gwóźdź w niej tkwił, Jak w ramionach krzyża!...- aluzja do chrześcijańskiego miłosierdzia, które powinno być ostoją dla ludzi ubogich). Podmiot liryczny zdaje sobie sprawę z nierówności społecznych oraz obojętności i obłudy elit ("wymalowane papugi"). Sam również ma poczucie winy (polega ona na przemilczeniu problemu na salonach, jako tematu niestosownego i "nieestetycznego") - w ostatniej strofie poeta nazywa więc sam siebie "milczącym faryzeuszem" (aluzja biblijna - do własnej obłudy). Czechowicz: w zakończeniu utworu zwraca uwagę na paradoksalną siłę i potęgę ludzi głodnych ("przez nie runą/ mocne twierdze jerycha"). Poeta pozostawia domysłom czytelnika, z czego wynikać ma ta siła - być może należy ją również odczytać poprzez idee chrześcijańskie. ● język utworów W obu utworach mamy do czynienia z językiem prostym (brak nadmiaru środków stylistycznych, ozdobników), występują aluzje biblijne, personifikacje (Czechowicz) itp. Bogata interpunkcja i charakterystyczne przemilczenia u Norwida dodatkowo sugerują, jak trudnym do wyrażenia problemem jest nędza ludzka. Rzeczowy język Czechowicza może podkreślać trudne, brutalne realia codzienności głodujących na dworcu. Zakończenie - wnioski: ● nędza i głód to problem niezależny od czasu i miejsca, podejmowany przez poetów różnych epok; ● poeci podkreślają różnice społeczne, zwracają uwagę na podziały klasowe oraz na to, iż ludzie bogaci odsuwają od siebie problem nędzy; ● każdy jest współodpowiedzialny za istniejące w świecie problemy społeczne - jesteśmy zobowiązani do mówienia o nich (Norwid); ● niezależnie od poziomu zamożności i statusu społecznego człowiek jest zdolny do wielkich czynów i osiągnięć (Czechowicz). Matura rozszerzona z polskiego na poziomie rozszerzonym – pobierz arkusz. Sprawdź, jakie tematy wypracowań mieli do wyboru maturzyści. Matura rozszerzona polski 2021 10 maja 2021 r. o godzinie odbył się egzamin maturalny z języka polskiego na poziomie rozszerzonym. Matura z polskiego na poziomie rozszerzonym składa się jedynie z wypracowania. Na jego napisanie maturzyści mają 3 godziny zegarowe. Do uzyskania jest maksymalnie 40 punktów. Matura rozszerzona polski 2021 tematy Tematy nie muszą się odnosić do lektur obowiązkowych. Maturzyści na poziomie rozszerzonym powinni umieć zinterpretować dowolny, zamieszczony w arkuszu tekst literacki. W 2021 roku tematy wypracowań na maturze rozszerzonej z polskiego dotyczyły tekstu J. Błońskiego „Dramat i przestrzeń” oraz analizy porównawczej wierszy K. K. Baczyńskiego „Labirynt” oraz W. Szymborskiej o tym samym tytule. Tematy maturalne z języka polskiego 2021: Temat 1. Określ, jaki problem podejmuje Jan Błoński w podanym tekście. Zajmij stanowisko wobec rozwiązania przyjętego przez autora, odwołując się do tego tekstu oraz innych tekstów kultury. Twoja praca powinna liczyć co najmniej 300 wyrazów. Temat 2. Dokonaj interpretacji porównawczej podanych utworów. Twoja praca powinna liczyć co najmniej 300 wyrazów. Matura 2021: Co jeśli nie zaznaczyło się wybranego tematu wypracowania? Maturzyści martwią się, czy egzaminator będzie sprawdzał ich wypracowanie, jeżeli nie zaznaczyli w arkuszu numeru wybranego tematu. CKE zapewnia na Twitterze, że TAK, pod warunkiem że z treści pracy będzie jasno wynikało, który temat został wybrany. Matura rozszerzona polski 2021 arkusz Arkusz maturalny można pobrać tutaj >> MATURA POLSKI ROZSZERZONY 2021 ARKUSZ Przygotuj się do stosowania nowych przepisów! Poradnik prezentuje praktyczne wskazówki, w jaki sposób dostosować się do zmian w podatkach i wynagrodzeniach wprowadzanych nowelizacją Polskiego Ładu. Tyko teraz książka + ebook w PREZENCIE

matura rozszerzona język polski przykładowe wypracowanie