Ogrody tego typu chłoną wodę nawet 40% lepiej niż tradycyjne trawniki. Jednym z naturalnych rozwiązań zatrzymania wód opadowych są także tzw. muldy chłonne, czyli porośnięte roślinnością zagłębienie terenu. Podobnie jak ogrody deszczowe spowalniają przepływ wody oraz umożliwiają infiltrację do wód gruntowych. Osłabienie mięśni, bolesne skurcze mięśni, a zwłaszcza łydek, Nadmierna suchość skóry, trądzik. Leczenie niedoboru potasu jest uzależnione od jego nasilenia, zazwyczaj stosowana jest terapia, polegająca na podaniu doustnym lub dożylnym potasu w odpowiedniej dawce oraz zastosowanie leków blokujących wydalanie potasu. Napisano 1 września 2013 (edytowany) Plotus. Strefy na CWU, to podobnie jak przy pompie ciepła możesz wybrac sobie godziny w których podgrzewasz mocniej wodę np. na 50st.C dla przykładu od 5:00 do 7:00 później 14:00 do 15:00 i wieczorem 20:00-23:00 a reszta to funkcja STOP a kocioł tylko pilnuje, aby nie wygasł. Jak dotąd (2015 A.D.) nie odkryto żadnego, naturalnie występującego organizmu żywego, produkującego endogennie mefedron bez ingerencji człowieka; najbliższym związkiem podobnym mefedronowi, występującym naturalnie jest katynon - pochodna bez grupy metylowej przy pierścieniu fenylowym oraz bez grupy metylowej przy grupie aminowej. TL; DR: Próbując sprawić, by woda szybko odparowała, najlepiej rozprowadzić wodę na dużej powierzchni i zastosować ciepło możliwie równomiernie. W przypadku użycia gorącego powietrza do odparowania wody, zwiększona prędkość zwiększy prędkość parowania. Jak woda staje się parą wodną. Woda to niesamowita substancja. Nie trzeba podłączać się do każdego przewodu z ciepłą wodą, pod każdym kranem. Sama rurka jednak nie wystarczy, aby zachować ciepłą wodę w miarę blisko kranu, trzeba wymusić jej obieg – powrót zimnej z rury do pieca. W tym celu w jakimś miejscu tego obiegu, zwykle niedaleko wlotu rurki cyrkulacyjnej do pieca, montuje się O4BCc7. fot. Fotolia Jeśli myśleliście, że zagotowanie wody pozbawia jej wszelkich bakterii, jesteście w błędzie. Dlaczego? Okazuje się bowiem, że wiele szkodliwych drobnoustrojów jest w stanie przetrwać nawet w wysokich temperaturach. To jednak nie wszystko – to, że woda jest przegotowana, nie oznacza wcale, że nie zawiera związków chemicznych. Możemy w prostu sposób sprawdzić, czy znajdują się w naszej wodzie. Jak? Wodę gotuj tylko raz Aby sprawdzić, czy w naszej wodzie znajdują się związki chemiczne, wystarczy przyjrzeć się brzegom garnka, w którym gotujemy wodę. Biały nalot w tym miejscu oznacza, że woda zawiera sporo magnezu i wapnia. Lekko rdzawa mgiełka zaś sugeruje, że są w niej też żelazo i mangan. Eksperci zwracają też uwagę na to, że wody nie powinno się gotować ponownie. Wprawdzie im dłużej ją gotujemy, tym więcej ginie w niej bakterii i wirusów, ale jednocześnie tym bardziej zanieczyszczona chemicznie staje się woda. Dlaczego? To proste: woda podczas wrzenia paruje, ale związki chemiczne zostają. To znaczy, że ubywa nam wody, ale zagęszcza się ona związkami. Co gorsze, kolejne podgrzania mogą sprawiać, że stają się one toksyczne, a w wodzie wytwarzają się szkodliwe substancje: arsen, azotany czy fluorki. Dlatego pod względem chemicznym podgrzana woda jest mniej zdrowa niż nieprzegotowana. Za każdym razem, gdy ponownie podgrzewamy tę samą wodę, ich stężenie rośnie. Azotany zamieniają się w rakotwórcze nitrozoaminy. Związki te mogą mieć przyczynić się do rozwoju białaczki i chłoniaka nieziarniczego, jak również innych typów raka – powiedziała Julie Harrison, specjalistka od sprawa żywienia. Co więc pić? Nie wpadajmy w panikę, nie chodzi o to, abyśmy zrezygnowali z picia wody. Dla własnego zdrowia gotujmy ją jednak tylko raz, a najlepiej zakupmy specjalne filtry, które oczyszczą ją z wszelkich drobnoustrojów. Czy woda z kranu jest zdrowa? Systemy podgrzewania wody dzieli się na pojemnościowe i przepływowe. Niezależnie jaki system posiadasz, możesz zaoszczędzić. Zobacz jak to łatwo zrobić. W pojemnościowym systemie ogrzewania wody wielkość zbiornika ciepłej wody zależny od liczby domowników oraz systemu. Elektryczne zbiorniki pojemnościowe włączają się zazwyczaj dwa razy na dobę, natomiast kolektory słoneczne działają w okresach dobrego nasłonecznienia. Jedna osoba zużywa średnio 60 l ciepłej wody. Aby zmniejszyć te straty ciepła, musisz starannie zaizolować zbiornik np. przez owinięcie go matą z wełny mineralnej lub obudowując zbiornik deskami i wsuwając miedzy obudowę a ściany zbiornika płytki z wełny mineralnej czy szklanej chcesz zwiększyć sprawność swojego systemu pojemnościowego, możesz podgrzewać wodę do wyższej temperatury (co zazwyczaj jest możliwe przez odpowiednią regulację termostatu) i mieszać ją w odpowiednich proporcjach z wodą zimną, stosując baterie termostatyczne. Unikaj jednak stawiania temperatury powyżej 60 st. C, ponieważ sprzyja to oszczędzaniu się kamienia używasz małego gazowego podgrzewacza przepływowego, bez rury odprowadzającej spaliny, nie uruchamiaj go nigdy na pięć minut. W przypadku elektrycznych podgrzewaczy wielopunktowych. obsługujących np. zlewozmywak, umywalkę czy wannę, lepiej zainstalować je centralnie, możliwie w jednakowej odległości od wszystkich odbiorników. Trudno jednak w takim wypadku korzystać z tych odbiorników jednocześnie i dlatego, jeśli zachodzi taka potrzeba, lepiej zainstalować kilka podgrzewaczy podgrzewaczy włącza się samoczynnie przy określonej prędkości wody (2-3 l/min). Aby zmniejszyć straty ciepła, urządzenie należy zainstalować możliwie najbliżej punktu poboru wody. Przygotuj się do stosowania nowych przepisów! Poradnik prezentuje praktyczne wskazówki, w jaki sposób dostosować się do zmian w podatkach i wynagrodzeniach wprowadzanych nowelizacją Polskiego Ładu. Tyko teraz książka + ebook w PREZENCIE fot. Fotolia Otwarta, stara woda nie jest dla nas śmiertelnym zagrożeniem, nawet jeśli pijemy ją przez dłuższy czas. To, czy dana woda jest dla nas w pełni bezpieczna, zależy głównie od tego, kto ją z nami pije i jak jest przechowywana. Pij wodę - dla zdrowia i urody Kiedy woda traci termin do spożycia? Eksperci przekonują, że zabutelkowaną wodę powinniśmy wypić w maksymalnie dwa dni od otwarcia. Niektórzy producenci zalecają nawet spożyć konkretną wodę w ciągu 12, a nawet ośmiu godzin. Wszystko zależy od tego, jaka to woda – przykładowo te mineralne mają różną zawartość mikro- i makroelementów, które wpływają na długość jej zdatności. Czy to oznacza, że po tym terminie woda jest dla nas niebezpieczna i może zagrażać zdrowiu? Nie, nie przesadzajmy. O ile nie stoi non stop otwarta, z odkręconym korkiem, albo nie wkładamy do niej palców, a tym samym nie narażamy jej na bezpośrednią styczność z otoczeniem, nic nie powinno się stać. Oczywiście mówimy tu o wodzie otwartej przez kilka dni, a nie miesięcy… Nawet, jeśli do takiej wody wpadną jakieś pyłki i mikroby, nasz organizm raczej da sobie z nimi radę. Warto jednak być świadomym tego, że “stara” woda jest już pozbawiona większości walorów zdrowotnych, zapachowych i smakowych. Z jakiej butelki pijesz wodę? Musimy też zdać sobie sprawę, że to nie woda, którą kupimy w sklepie, ma termin ważności, tylko butelka, w którą została zapakowana. Niestety, czas wody sprzedawanej w szkle już dawno minął – a szkoda, bo szklane opakowania, chociaż cięższe i trudniejsze w transportowaniu i magazynowaniu, są najbezpieczniejsze dla naszego zdrowia. Obecnie wodę kupujemy w butelkach plastikowych, wykonanych z politereftalanu etylenu (w skrócie PET). Polimer ten, narażony na niekorzystne warunki, może przenosić do wody szkodliwe substancje. To dlatego właśnie nie powinniśmy zostawiać wody na długo w zamkniętym bagażniku lub na słońcu. To, w czym zamknięta jest nasza woda, ma ogromne znaczenie dla jej przydatności. Opakowania PET ulegają bowiem biodegradacji – każde z nich ma więc określony czas użytkowania. Po nim zacznie się rozkładać, a co za tym idzie – skazi wodę i sprawi, że straci ona swoje właściwości. fot. Fotolia Dlaczego zatem dopuszczono do obrotu plastikowe butelki zamiast pozostać przy bezpiecznych szklanych? Jak nie wiadomo, o co chodzi, to pewnie chodzi o pieniądze. Faktycznie, zwyciężyły kwestie finansowe: te pierwsze opakowania są bowiem dużo tańsze w produkcji, a do tego lekkie i nietłukące. Mimo wszystko uspokajamy: woda butelkowana nie jest niezdrowa. Należy tylko przestrzegać podstawowych zasad jej magazynowania. Trzeba jednak przyznać, że dużo bezpieczniej jest pić wodę ze szkła, bezbutlowych dystrybutorów lub z użyciem specjalnych filtrów. Bakterie w wodzie – twoje czy kolegi? Woda się nie psuje – to już wiemy. Warto jednak wiedzieć, że po jej otwarciu (gdy była zapakowana hermetycznie) do środka dostaje się tlen, który powoduje utlenianie się wody sprzyjające rozwojowi bakterii. To, czy będą one dla nas groźne, jak podkreśla Charles Gerba, mikrobiolog z Uniwersytetu w Arizonie, zależy od tego, skąd się wzięły. Jeśli to nasze bakterie (z naszej butelki wody), nie ma się czym martwić. Jasne, połkniemy ich sporo, ale to bakterie z naszych ust, więc to nie problem – mówi Charles Gerba. Jeśli to więc nasze bakterie, bo tylko my piliśmy tę wodę, nic nam nie grozi. W końcu mikroby te przed chwilą i tak były w naszej buzi. Dlatego lepiej jest nie dzielić się wodą z innymi. „Cudze” bakterie są dla nas bardziej niebezpieczne, chociaż oczywiście nie dajmy się zwariować: wypicie kilku łyków wody innej osoby nie stanowi dla nas zagrożenia. 9 głównych zasad picia wody Jak więc pić wodę, aby było to najbardziej bezpieczne dla naszego zdrowia? Oto najważniejsze zasady. Starajmy się wypijać wodę butelkowaną w ciągu 48 godzin od otwarcia. Aby przedłużyć „żywotność” wody, wstawiajmy ją do lodówki. Nie zostawiajmy wody otwartej, odkręconej. Nie pozostawiajmy wody na słońcu, nie przechowujmy jej też długo w bagażniku (jeśli jest w plastikowej butelce). Jeśli przetrzymamy otwartą wodę, która zacznie nieładnie pachnieć, nie pijmy jej – lepiej zużyć ją do sprzątania lub podlania kwiatów. W miarę możliwości przelewajmy wodę do szklanek zamiast pić ją z butelki – szczególnie, jeśli wiemy, że nie damy rady wypić jej jednego dnia. Nie dzielmy się wodą z wszystkimi dookoła. Jeśli to możliwe, unikajmy wody w opakowaniach reklamowanych jako butelki dla sportowców, czyli te, które działają na zatrzask (dotykanie palcami ustnika powoduje przenoszenie na niego bakterii z rąk). Wybierajmy głównie wodę w szklanych butelkach lub filtrujmy ją odpowiednimi filtrami. Na koniec ważna uwaga: nie gotujmy wody mineralnej. Wydaje się, że taka woda jest najzdrowsza, jednak jej podgrzanie może powodować wytrącanie się soli mineralnych, które w tej postaci są dla nas nieprzyswajalne. Czy wiesz jak pić wodę? fot. Fotolia Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem! Sposoby na zredukowanie zużycia wody w domu Przykładowy rozkład dziennego zużycia wody wygląda następująco: Kąpiel i prysznic – 40 l; Pranie – 15 l; Mycie (samochód, mieszkanie) – 7 l; Jedzenie i picie – 3 l; Spłukiwanie toalety – 37 l; Mycie rąk, pielęgnacja ciała – 7 l; Zmywarka – 7 l; Podlewanie ogrodu i inne – 7 l. Najwięcej wody zużywa się w łazience: codzienne kąpiele, mycie, pranie i spłukiwanie pochłania dziennie 80-100 litrów. Jak widać, jest tutaj szerokie pole do oszczędności. I nie ma większego znaczenia, czy będą to pobudki ekologiczne czy ekonomiczne. Oszczędzanie wody może być systemowe, przez wykorzystanie specjalnych instalacji, zaprojektowanych i zbudowanych razem z budynkiem, albo dzięki zamontowaniu urządzeń oszczędzających. Poniżej propozycje energooszczędnych rozwiązań. System wykorzystania wody deszczowej Nie cała ilość wody zużywanej w domu musi nadawać się do picia. Do niektórych celów można z powodzeniem użyć wody deszczowej spływającej z dachu. Instalację gromadzenia i rozprowadzania wody deszczowej do urządzeń odbiorczych na różnych kondygnacjach budynku najlepiej jest zaprojektować razem z budynkiem mieszkalnym. Podstawą do określenia wielkości instalacji jest określenie przeciętnej ilości opadów w danej lokalizacji oraz przewidywane zapotrzebowanie na wodę przez użytkowników. Zasada działania takiej instalacji jest prosta. Spływająca z dachu woda deszczowa trafia rurami do cysterny. Wcześniej jednak musi być oczyszczona z większych zanieczyszczeń, jak gałązki, liście itp. Do tego celu wystarczy rodzaj kosza umieszczonego przed wlotem do zbiornika. Do wychwytywania mniejszych zanieczyszczeń służy filtr żwirowy na wlocie do cysterny. Najlepszą opcją jest umieszczenie cysterny na deszczówkę w ziemi, gdzie będzie chroniona przed światłem. Jeżeli będzie ustawiona w piwnicy, ważne jest, aby materiał zbiornika był nieprzezroczysty, co zapobiegnie rozwojowi glonów. Zbiornik wody deszczowej musi być zaopatrzony w system przelewowy do rozsączania albo do kanalizacji, na wypadek gdyby wystąpił nadmiar deszczu. Trzeba zwrócić uwagę, aby woda z cysterny nie była pobierana przez pompę ani z samej powierzchni, ani z dna, aby uniknąć zanieczyszczeń. Poza tym instalacje wody pitnej i wody deszczowej muszą być rozdzielone i jednoznacznie oznakowane. Ze względów higienicznych woda deszczowa nie może być używana do wszystkich celów. Jest filtrowana mechanicznie, a więc istnieje możliwość obecności w niej bakterii i zarodników grzybów. Nadaje się jednak do spłukiwania toalety, co w przypadku czteroosobowej rodziny daje przeciętnie oszczędność 136 litrów wody pitnej dziennie. Do tego dochodzi możliwość mycia mebli ogrodowych, pojazdów oraz ekologicznego podlewania ogrodu. Spływającą z dachu wodę deszczową można wykorzystać do podlewania ogrodu, mycia mebli ogrodowych lub do spłukiwania toalety System powtórnego wykorzystania zużytej wody Tak zwana woda szara, czyli wykorzystana w wannie, pod prysznicem albo w umywalce, zamiast trafiać do kanalizacji, może być zbierana z całego domu przez specjalny system i filtrowana. Zgromadzona w oddzielnym zbiorniku jest filtrowana mechanicznie, obrabiana biologicznie i napowietrzana. Oczyszczona i nadająca się do dalszego użytku woda trafia do zbiornika, skąd siecią przewodów może być przepompowana do wybranych urządzeń. A używać jej można do spłukiwania WC, mycia samochodu albo podlewania ogrodu. Jak się szacuje, czteroosobowa rodzina może „wyprodukować” ponad 200 litrów szarej wody dziennie. Powtórne wykorzystanie szarej wody wraz z systemem gromadzenia deszczówki, znacznie zmniejsza zapotrzebowanie na wodę pitną. Prostymi sposobami można w znaczący sposób zredukować zużycie wody, a tym zmniejszyć roczne koszty wodociągów i kanalizacji. Oto niektóre sposoby i produkty ułatwiające oszczędzanie: 1. Prysznic zamiast wanny – sposób na zredukowanie zużycia wody Za cenę jednej kąpieli w wannie można zafundować sobie trzy prysznice po 4 minuty każdy. Jest to opłacalna alternatywa, jako że na kąpiel w wannie zużywa się do 200 litrów wody, a na prysznic wystarcza z reguły nie więcej niż 50 litrów. Dodatkowo istnieje możliwość zamontowania oszczędzającej wodę słuchawki prysznicowej. 2. Nie zostawiać odkręconego kranu Wiele osób – z przyzwyczajenia albo dla wygody – podczas golenia albo mycia zębów pozostawia ciągle płynącą wodę. Tylko w ciągu 5 minut może bezpowrotnie wypłynąć 10 do 20 litrów wody. W skali roku powstają z tego całe metry sześcienne. I odpowiednio wysokie rachunki za wodę. 3. Szczelna spłuczka toalety Spłukiwanie WC razem z kąpielą dają największe zapotrzebowanie na wodę. Jeśli się zdarzy, że spłuczka ma usterkę i woda w sposób ciągły sączy się z niej, może to również znacząco podnieść rachunek. Nowoczesne spłuczki wyposażone są w przyciski oszczędnościowe. Redukuje się w ten sposób ilość wody z 7-9 litrów do zaledwie 5 litrów na jedno spłukanie. 4. Włączać pralkę, kiedy jest pełna Pralki nie powinno się uruchamiać do małej ilości prania, albo nawet pojedynczych sztuk ubrania. Chcąc oszczędzać wodę, lepiej jest poczekać, aż zbierze się pełen wkład pralki. Kupując nową pralkę dobrze jest sprawdzić, jakie ma zużycie prądu i wody. 5. Stosować środki techniczne Perlator zamontowany w wylewce baterii zlewozmywakowej napowietrza strumień wody, przez co staje się on optycznie mocniejszy. W rzeczywistości pęcherzyki powietrza zmniejszają ilość wody, powiększając jednocześnie objętość strumienia. 6. Unikać ręcznego mycia naczyń Mycie naczyń powoduje duże zużycie wody w kuchni. Mycie ręczne, kiedy w zlewie jest tylko kilka rzeczy, nie jest dzisiaj opłacalne. Nowoczesne zmywarki potrzebują mniej wody, niż mieści się do zlewozmywaka. Mycia pod bieżącą wodą należy unikać. 7. Poczekać, aż zmywarka będzie pełna To co dotyczy pralki, dotyczy też zmywarki. Urządzenie powinno się włączać dopiero wtedy, gdy będzie pełne. Używanie zmywarki dla kilku naczyń powoduje stratę wody oraz energii elektrycznej. 8. Podlewać ogród wodą deszczową W ogrodzie, zwłaszcza w suche i upalne dni, zapotrzebowanie na wodę jest znaczne. Tylko nieliczne gatunki roślin są odporne na suszę. Większość nie znosi przesuszenia systemu korzeniowego, a niektóre potrzebują wręcz ciągle wilgotnego podłoża. Wodę pitną można w ogrodzie w znacznym stopniu zastąpić wodą deszczową. Tyle tylko, że trzeba wcześniej przygotować zbiornik na deszczówkę. Woda spływająca z dachu rynnami zostanie skierowana do zbiornika. Bardziej kosztowny i skomplikowany jest wyżej wspomniany system wykorzystania wody deszczowej. 9. Naprawiać usterki w instalacji wodociągowej W całym systemie zaopatrzenia domu w wodę może w wielu miejscach dochodzić do niewielkich nieszczelności i przecieków. Nawet drobne sączenie się wody z kranu, spłuczki albo zaworu prowadzi w skali roku do straty wielkiej ilości czystej, pitnej wody. Jeden kapiący kran może bez problemu odprawić do kanalizacji kilka tysięcy litrów wody w ciągu roku. Dlatego ważna jest kontrola kranów i zaworów poza mieszkaniem – w garażu, ogrodzie, piwnicy. 10. Wiadro i szczotka zamiast myjki Myjka wysokociśnieniowa zużywa w ciągu godziny do 500 litrów wody. Lepiej jest więc sięgnąć czasem po tradycyjną szczotkę i wiadro. [vc_row][vc_column][vc_column_text] Jak oszczÄ™dzać wodÄ™? Wcale nie jestem w tym wzglÄ™dzie ekspertem. Zmniejszanie zużycia wody nigdy nie byÅ‚o dla mnie priorytetem. OczywiÅ›cie, zakrÄ™cam wodÄ™ w trakcie mycia zÄ™bów, ale umówmy siÄ™, to nie jest szczególne osiÄ…gniÄ™cie. Dopiero, gdy zamieszkaÅ‚am w domu w lesie, gdy znalazÅ‚am siÄ™ dużo bliżej przyrody, poczuÅ‚am jak ogromny mamy problem z wodÄ…. Ryszard KapuÅ›ciÅ„ski prorokowaÅ‚, że XXI wiek bÄ™dzie wiekiem walki o wodÄ™. Coraz częściej zaczyna siÄ™ przyrównywać wodÄ™ do ropy naftowej, myÅ›lÄ™ jednak, że jest to porównanie bardzo nietrafione. Z używania ropy jesteÅ›my w stanie zrezygnować, bez wody umrzemy. WedÅ‚ug ONZ do roku 2050 przynajmniej co czwarta osoba na Å›wiecie może żyć w kraju, w którym odczuwany bÄ™dzie chroniczny niedobór czystej wody lub wystÄ™pować bÄ™dÄ… powtarzajÄ…ce siÄ™ cykle jej niedoboru, a na niedostatek wody wciąż cierpi ponad 40% Å›wiatowej populacji i przewiduje siÄ™, że odsetek ten nadal bÄ™dzie siÄ™ zwiÄ™kszaÅ‚.¹ Co wiÄ™cej, ponad 40% lokalnych konfliktów zbrojnych w ciÄ…gu ostatnich 60 lat wybuchÅ‚o na tle walki o zasoby naturalne. RosnÄ…ca delta miÄ™dzy zapotrzebowaniem na wodÄ™ w rolnictwie i przemyÅ›le a jej zasobami oraz hydropolityczne uwarunkowania wielu regionów na Å›wiecie, powodujÄ… znaczÄ…cy wzrost prawdopodobieÅ„stwa wybuchu konfliktów o wodÄ™. W regionach szczególnie narażonych na ich powstanie takie prawdopodobieÅ„stwo wynosi od 75 do 95% w okresie kolejnych kilkudziesiÄ™ciu lat. Najczęściej wymienianÄ… cezurÄ… jest rok Bank Åšwiatowy prognozuje, że blisko poÅ‚owy ludzkoÅ›ci mogÄ… dotknąć ograniczenia podaży wody. Sytuacja taka nie musi wcale dotyczyć regionów zacofanych. Problemy majÄ… Mexico City, Sao Paulo, Lima, a nawet Los W Kapsztadzie w zeszÅ‚ym roku po prostu zabrakÅ‚o wody. WÅ‚adze wyznaczyÅ‚y tzw. DzieÅ„ Zero i zaczÄ™to wydzielać racje wody. Ludzie siÄ™ obudzili głównie dlatego, że nie mieli wyboru. OkazaÅ‚o siÄ™, że w chwili obecnej DzieÅ„ Zero jest odsuniÄ™ty na czas nieokreÅ›lony, ponieważ powszechna mobilizacja pozwoliÅ‚a DWUKROTNIE zmniejszyć zużycie wody w mieÅ›cie. Da siÄ™. JeÅ›li macie pół godziny i ochotÄ™, polecam gorÄ…co jeden z odcinków o wodzie serialu dokumentalnego WyjaÅ›niamy, dostÄ™pnego na Netflixie. Pozwala siÄ™ obudzić i pokazuje, jak niezwykle zÅ‚ożonym tematem jest dostÄ™p do wody pitnej. Na tym tle wydaje siÄ™, że żyjemy w caÅ‚kiem bezpiecznym Å›rodowisku geopolitycznym. Co prawda, Polska dysponuje w skali europejskiej bardzo maÅ‚ymi zasobami wód powierzchniowych, które w przeliczeniu wynoszÄ… Å›rednio 1600 m3 na mieszkaÅ„ca na rok, co oznacza próg deficytu wody, ale na szczęście z zaopatrzeniem w wodÄ™ pitnÄ… nie powinno być problemów, przynajmniej na razie. WodÄ™ do picia zazwyczaj pobiera siÄ™ nie z rzek i jezior, ale z gÅ‚Ä™binowych ujęć wód podziemnych, a na nie to, co dzieje siÄ™ z klimatem, ma mniejszy i znacznie przesuniÄ™ty w czasie wpÅ‚yw – zaznacza dr Maciej Lenartowicz z WydziaÅ‚u Geografii i Studiów Regionalnych Uniwersytetu Warszawskiego. Nie oznacza to, że źródÅ‚a gÅ‚Ä™binowe majÄ… niewyczerpalny zapas wody, oczywiÅ›cie. Mój dziadek ma znajomego leÅ›nika. RozmawiajÄ… przez telefon raz na jakiÅ› czas. Od lat głównym tematem jest stan wód w lasach. Totalnie sucho – tak można by podsumować te dywagacje. W tej chwili, na wiÄ™kszoÅ›ci terytorium Polski obowiÄ…zuje drugi stopieÅ„ zagrożenia pożarowego, jeszcze w kwietniu byÅ‚ to trzeci, najwyższy. Wszyscy wiemy, jak gorÄ…co byÅ‚o jeszcze miesiÄ…c temu – u nas w gminie na porzÄ…dku byÅ‚y codzienne wyÅ‚Ä…czenia dostawy wody oraz wezwania do używania wody wyÅ‚Ä…cznie dla celów bytowych. CaÅ‚y ten wstÄ™p jest dla mnie tylko pretekstem do bardziej praktycznej części. Ponieważ ostatnio mocno zgÅ‚Ä™biam temat oszczÄ™dzania wody w swoim domu, pomyÅ›laÅ‚am, że wartoÅ›ciÄ… bÄ™dzie podzielenie siÄ™ sposobami, które znalazÅ‚am. Jak oszczÄ™dzać wodÄ™? Poniżej 26 sposobów na oszczÄ™dzanie wody, również tych mniej oczywistych. Na poczÄ…tku każdego punktu jest +. NaciÅ›nij go, żeby rozwinąć i przeczytać dużo wiÄ™cej informacji. Partnerem dzisiejszego tekstu jest marka Love Beauty and Planet – producent wegaÅ„skich żeli pod prysznic, których opakowania powstaÅ‚y w 100% z plastiku z recyklingu i nadajÄ… siÄ™ do ponownego przetworzenia. WiÄ™cej o marce i jej produktach znajdziecie w dole tekstu. [/vc_column_text][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_toggle title=”1. Szybki prysznic zamiast kÄ…pieli.”] Nieprzypadkowo wybraÅ‚am dość oczywisty sposób jako pierwszy, bo sama jestem ogromnÄ… fankÄ… kÄ…pieli w wannie i choć nie jest mi Å‚atwo zrezygnować z wanny zupeÅ‚nie, to postanowiÅ‚am częściej wchodzić pod prysznic i jeszcze ostrożniej zapeÅ‚niać wannÄ™. Ponieważ mam bardzo maÅ‚Ä… wannÄ™ (130 cm) to i tak zużywam relatywnie mniej wody. Warto też zakrÄ™cić wodÄ™ na czas namydlenia siÄ™. [/vc_toggle][vc_toggle title=”2. Rezygnacja z codziennych kÄ…pieli.”] Wiem, ogromnie kontrowersyjne, dlatego pozwolÄ™ sobie podeprzeć siÄ™ badaniami. Część dermatologów uważa, że prysznic 2 razy w tygodniu w zupeÅ‚noÅ›ci wystarcza.(5) Od razu zaznaczam, że naturalnie zależy to w dużej mierze od naszego stylu życia i pory roku. [/vc_toggle][vc_toggle title=”3. Naprawa wadliwych instalacji.”] Paradoksalnie, okazuje siÄ™, że cieknÄ…ce spÅ‚uczki, pÄ™kniÄ™te lub nieszczelne rury, kapiÄ…ce krany to ogromny problem. Jednostkowo wydaje siÄ™, że to nic takiego, ale w skali kraju czy Å›wiata mamy sytuacjÄ™ podobnÄ… do użycia plastikowej sÅ‚omki w odniesieniu do zanieczyszczenia plastikiem oceanów. Wyobraź sobie, że trwoniÄ…c Å›rednio 1 kroplÄ™ wody na 2 sekundy rocznie tracimy okoÅ‚o 180 zÅ‚. Sprawdź też, czy wodomierz nie przecieka. Przydaje siÄ™ również dobre zaizolowanie rur, aby uniknąć strat ciepÅ‚a. [/vc_toggle][vc_toggle title=”4. ZakrÄ™canie zaworów wody przed wyjazdem na wakacje.”] BezpieczeÅ„stwo przede wszystkim, ale powstrzyma to też mikro wycieki wody, gdy nie ma nikogo w domu. [/vc_toggle][vc_toggle title=”5. Używanie jednochwytowych baterii z perlatorem.”]OczywiÅ›cie, nikogo nie namawiam do natychmiastowej wymiany wszystkich baterii w domu, ale jeÅ›li macie w planach remont Å‚azienki czy kuchni, zwróćcie na to uwagÄ™. Baterie z jednym kurkiem, zamiast dwóch i perlatorem mocno wpÅ‚ywajÄ… na zużycie wody w sposób niemal nieodczuwalny. Niekiedy można też dokupić sam perlator – warto siÄ™ zainteresować. SÅ‚uchawki prysznicowe mogÄ… mieć też wbudowany ogranicznik przepÅ‚ywu wody. [/vc_toggle][vc_toggle title=”6. Używanie regulowanej spÅ‚uczki.”]PrzeciÄ™tne polskie gospodarstwo domowe zużywa aż 30% wody na spÅ‚ukiwanie WC. Nie zawsze jednak potrzeba maksymalnej mocy. ;) Dlatego spÅ‚uczka z podziaÅ‚em spÅ‚ukiwania na mniejsze i wiÄ™ksze to doskonaÅ‚e rozwiÄ…zanie. Jedna z Czytelniczek na Instagramie podsunęła jeszcze inny, sprytny pomysÅ‚ – można wrzucić do spÅ‚uczki półlitrowÄ… butelkÄ™ napeÅ‚nionÄ… wodÄ…, co oszczÄ™dza pół litra wody przy każdym spÅ‚ukiwaniu. Naturalnie, nie każdy ma dostÄ™p do spÅ‚uczki. [/vc_toggle][vc_toggle title=”7. Sprawdzanie, co spÅ‚ukujesz w toalecie!”]PomyÅ›l, jak czÄ™sto spÅ‚ukujesz w toalecie różne inne rzeczy – resztki jedzenia, chusteczki toaletowe, waciki czy wÅ‚osy. Każde spÅ‚ukiwanie zamiast wyrzucenia do Å›mietnika marnuje litry wody pitnej. [/vc_toggle][vc_toggle title=”8. Ograniczanie zanieczyszczenia Å›cieków.”]Zanieczyszczenie wód bezpoÅ›rednio wpÅ‚ywa na dostÄ™pność wody pitnej. Nie mam zÅ‚udzeÅ„, najwiÄ™kszy problem jest z masowym użyciem pestycydów czy zanieczyszczeniem przemysÅ‚owym, ale sami też przykÅ‚adamy rÄ™kÄ™. PrzyznajÄ™, że dopiero teraz, gdy mam w domu biologicznÄ… oczyszczalniÄ™ Å›cieków, bardziej restrykcyjnie, niż dotychczas zwracam uwagÄ™ np. na skÅ‚ad Å›rodków do czyszczenia, prania itp., aby byÅ‚y w peÅ‚ni biodegradowalne i nie zawieraÅ‚y chloru czy fosforanów. Należy też pamiÄ™tać, żeby nie wylewać do zlewu żadnych chemikaliów, np. farb (uwaga też na mycie pÄ™dzli). [/vc_toggle][vc_toggle title=”9. Wykorzystanie tzw. szarej wody.”]W uproszczonej wersji wystarczy wstawienie do kuchennego zlewu czy pod prysznic miski, w której zbiera siÄ™ wodÄ™ np. po myciu warzyw, owoców, rÄ…k, pierwszÄ… zimnÄ… wodÄ™ pod prysznicem, a potem używa ponownie – do podlewania ogrodu, spÅ‚ukiwania toalety. [/vc_toggle][vc_toggle title=”10. W czasie mycia rÄ…k nie odkrÄ™canie wody na maksa.”]Tego musiaÅ‚am siÄ™ nauczyć. Mycie rÄ…k, gdy siÄ™ ma zwierzÄ™ta w domu, jest nawykiem. NajÅ‚atwiej po prostu odkrÄ™cić wodÄ™, w trakcie mydlenia rÄ…k itp. OczywiÅ›cie, najlepiej byÅ‚oby delikatnie zmoczyć dÅ‚onie, zakrÄ™cić kran, namydlić dÅ‚onie i wtedy dopiero spÅ‚ukać, ale to utopia, gdy siÄ™ myje rÄ™ce w poÅ›piechu kilkadziesiÄ…t razy dziennie. Dlatego staram siÄ™ po prostu pamiÄ™tać, żeby odkrÄ™cać wodÄ™ lekko, a nie na maksa. Dobrym rozwiÄ…zaniem jest też bateria bezdotykowa. Można również poprzykrÄ™cać zawory na wężykach tam, gdzie nie musi być duże ciÅ›nienie wody. [/vc_toggle][vc_toggle title=”11. Kupienie zmywarki i pakowanie jej do peÅ‚na.”] Do kupienia zmywarki nie trzeba mnie namawiać – jest to podstawowe narzÄ™dzie, które upraszcza mi życie. Ważne, żeby NIE pÅ‚ukać naczyÅ„ przed wÅ‚ożeniem do zmywarki. ZgarniÄ™cie resztek jedzenia do Å›mietnika w zupeÅ‚noÅ›ci wystarczy. [/vc_toggle][vc_empty_space][vc_message message_box_color=”alert-success” icon_fontawesome=”fa fa-exclamation”] UWAGA, EKSPERYMENT! CO ZUÅ»YWA MNIEJ WODY: ZMYWARKA CZY MYCIE RĘCZNE? Mówi siÄ™, że zmywarka oszczÄ™dza ok. 30% wody w porównaniu z myciem rÄ™cznym, ale sporo osób twierdzi, że to mit podtrzymywany przez producentów zmywarek. Jak jest naprawdÄ™? PrzejrzaÅ‚am mnóstwo blogów, portali, gdzie robiono podobny eksperyment, głównie w kontekÅ›cie oszczÄ™dzania. Najczęściej podawana liczba to ok. 40 litrów wody zużywanej na mycie rÄ™czne tej samej liczby rzeczy, co w jednym cyklu zmywarki 60-tki. Kilka moich Czytelniczek twierdziÅ‚o, że im wystarczy tylko 5 litrów. Nie lubiÄ™ wierzyć na sÅ‚owo. PrzeprowadziÅ‚am eksperyment we wÅ‚asnej kuchni. Wynik? MyjÄ…c rÄ™cznie zużyÅ‚am 12 litrów wody (mycie w miskach, nie pod bieżącÄ… wodÄ…). Naczynia sÄ… Å‚adnie umyte, ale szczerze mówiÄ…c, miaÅ‚am ogromnÄ… ochotÄ™ opÅ‚ukać je jeszcze pod bieżącÄ… wodÄ…. Dla porównania, Å›rednio zmywarka zużywa w jednym cyklu 10 litrów wody. Wnioski? Nie zrezygnujÄ™ ze zmywarki. Choć różnica nie jest bardzo znaczÄ…ca to zmywarka przede wszystkim oszczÄ™dza mi mnóstwo czasu. Czasu, który mogÄ™ przeznaczyć choćby na wdrożenie bardziej efektywnych sposobów na oszczÄ™dzanie wody lub zarobienie na panele fotowoltaiczne. Szczegółowy opis testu, zdjÄ™cia i moje odczucia (mieszane, powiem tylko) znajdziecie w najbliższym czasie na moim Instagramie. ResztÄ™ zostawiam Waszej decyzji. [/vc_message][vc_empty_space][vc_toggle title=”12. Nie mycie Å›mieci przed wrzuceniem do kosza.”] Tutaj trzeba sprawdzić, jakie sÄ… w tym wzglÄ™dzie wytyczne w gminie (po zmianie zasad segregowania powinny być ujednolicone). Co do zasady, nie zaleca siÄ™ mycia plastiku czy szkÅ‚a przed wyrzuceniem do recyklingu (opróżnić trzeba!), ponieważ to tylko marnowanie wody. Wszystkie Å›mieci i tak trafiajÄ… do mycia w sortowni, gdzie czyszczenie jest dużo bardziej efektywne. Nie mogÄ™ teraz za nic znaleźć tego źródÅ‚a, ale czytaÅ‚am kiedyÅ› wywiad z ekspertem, który mówiÅ‚, że umycie kubeczka po jogurcie w sortowni Å›rednio zużywa 9 kropel wody, w domu zużywamy nawet pół litra na jeden kubek! My mamy w domu automatyczny i niezwykle wydajny system czyszczenia kubeczków czy szkÅ‚a po jogurcie. SÄ… to dwa psie jÄ™zyki, w tym jeden bardzo dÅ‚ugi. ;) [/vc_toggle][vc_toggle title=”13. Nie używanie bieżącej wody do rozmrażania miÄ™sa lub mrożonek.”] To raczej proste i Å‚atwe do wdrożenia w życie. Gdy masz czas, warto rozważyć rozmrażanie w lodówce, zwÅ‚aszcza że niektóre badania wskazujÄ…, że że przy wyższej temperaturze gwaÅ‚towanie roÅ›nie liczebność bakterii w miÄ™sie (gdy np. rozmrażamy w ciepÅ‚ej lub gorÄ…cej wodzie). [/vc_toggle][vc_toggle title=”14. Wykorzystywanie wody po gotowaniu.”] TÄ™ po jajkach regularnie zużywam do podlewania roÅ›lin i najwyraźniej bardzo im to odpowiada. Podobnie można wykorzystywać wodÄ™ po gotowaniu makaronu czy ziemniaków. OczywiÅ›cie trzeba jÄ… ostudzić przed podlewaniem. ;) Niektórzy zwracajÄ… uwagÄ™, że warzywa lub owoce majÄ… sporo pestycydów, które spÅ‚ukujemy, dlatego też wody po ich pÅ‚ukaniu nie powinno siÄ™ używać Jest to szeroki temat, który wymagaÅ‚by szerszego wyjaÅ›nienia. [/vc_toggle][vc_toggle title=”15. Jedzenie mniejszej iloÅ›ci miÄ™sa.”] PrzeciÄ™tny Å›lad wodny przypadajÄ…cy na kilokaloriÄ™ woÅ‚owiny jest dwadzieÅ›cia razy wiÄ™kszy niż Å›lad wodny zbóż czy ziemniaków – piszÄ… Mesfin M. Mekonnen i Arjen Y. Hoekstra w raporcie „The Green, Blue and Grey Water Footprint of Farm Animals and Animal Products” z 2010 roku. Do wyprodukowania jednego 100g burgera potrzeba 1650 litrów wody. Wniosek, jaki wyciÄ…gajÄ… z porównania uprawy roÅ›lin do chowu zwierzÄ…t, jest prosty: z perspektywy dbania o zasoby sÅ‚odkiej wody bardziej wydajne jest uzyskiwanie kalorii, biaÅ‚ka i tÅ‚uszczu z roÅ›lin niż z produktów odzwierzÄ™cych. [/vc_toggle][vc_toggle title=”16. Nie marnowanie jedzenia i żadnych innych zasobów!”] Do wyprodukowanie jeansów potrzeba 8 000 litrów wody, do T-shirta 2 500 litrów. Dla porównania – do przeżycia czÅ‚owiek Å›rednio potrzebuje ok. l wody przez caÅ‚e życie. Chcieć mniej to w tej chwili jedyny naprawdÄ™ rozsÄ…dny sposób życia. [/vc_toggle][vc_toggle title=”17. Pakowanie pralki do peÅ‚na.”] Co do czÄ™stotliwoÅ›ci prania zdania sÄ… podzielone i jest to temat budzÄ…cy wiele sprzecznych opinii i kontrowersji, dlatego nie zamierzam go poruszać dziÅ›. Niech każdy zdecyduje, co dla niego dobre. Natomiast dla Å›rodowiska zdecydowanie dobre jest pranie wypeÅ‚nionej pralki, z biodegradowalnym Å›rodkiem do prania. Część ubraÅ„ można odÅ›wieżać (i odkażać) parownicÄ… do ubraÅ„, np. weÅ‚niane swetry. [/vc_toggle][vc_toggle title=”18. Używanie programów eco w urzÄ…dzeniach typu pralka czy zmywarka.”] CzÄ™sto robimy bÅ‚Ä…d ustawiajÄ…c w urzÄ…dzeniach tzw. krótkie cykle. Wydaje siÄ™ nam, że jeÅ›li pralka czy zmywarka szybko wypierze, to zużyje mniej wody czy prÄ…du. To bÅ‚Ä…d. DÅ‚ugie cykle (a cykl eco najczęściej jest najdÅ‚uższy) zużywajÄ… zawsze mniej wody i czÄ™sto również mniej energii. OczywiÅ›cie, różne modele mogÄ… mieć różne opcje, dlatego warto po prostu sprawdzić w instrukcji naszych urzÄ…dzeÅ„, które programy bÄ™dÄ… najkorzystniejsze z punktu widzenia oszczÄ™dzania zasobów. [/vc_toggle][vc_toggle title=”19. MÄ…dre podlewanie ogródka.”] Trawnik najlepiej podlewać wczeÅ›nie rano, gdy sÅ‚oÅ„ce nie operuje jeszcze tak mocno i woda nie wyparuje tak szybko. RoÅ›liny warto podlewać rzadziej, ale bardziej obficie, aby woda mogÅ‚a trafić do korzeni, a nie wyparować z powierzchni. Można też zupeÅ‚nie zrezygnować z podlewania i przeznaczyć, choćby część ogrodu na tzw. trzeci krajobraz. [/vc_toggle][vc_toggle title=”20. Hydroponiczna metoda uprawy roÅ›lin.”] Nie bÄ™dÄ™ siÄ™ mÄ…drzyć, bo to jeszcze przede mnÄ…, ale czytaÅ‚am, że uprawa hydroponiczna wykorzystuje mniej wody w porównaniu z uprawami glebowymi, ponieważ nie ma tam strat wynikajÄ…cych z parowania wody i wsiÄ…kania w gÅ‚Ä™bsze warstwy ziemi. [/vc_toggle][vc_toggle title=”21. Zbieranie deszczówki.”][/vc_toggle][vc_toggle title=”22. Obsypanie roÅ›lin korÄ….”] Również czytaÅ‚am, że to zatrzymuje wilgoć w ziemi, a bonusowo ogranicza przyrastanie chwastów. [/vc_toggle][vc_toggle title=”23. Postawienie pod rynnÄ… wiadra.”] Prosty sposób niewymagajÄ…cy nakÅ‚adów finansowych, a zebranÄ… w ten sposób deszczówkÄ™ można wykorzystać do podlania ogrodu. [/vc_toggle][vc_toggle title=”24. MÄ…dre mycie samochodu.”] Najlepszym rozwiÄ…zaniem jest myjnia, która stosuje recykling wody (warto to sprawdzić w myjni, z której korzystamy, ponieważ nie każda ma system oczyszczania wody, niestety). JeÅ›li ktoÅ› woli w zaciszu ogrodu nie ma problemu, ale lepsze bÄ™dzie użycie wiadra z wodÄ… i gÄ…bki, zamiast węża. [/vc_toggle][vc_toggle title=”25. Reagowanie, gdy gdzieÅ› marnuje siÄ™ woda.”] Dobrym przykÅ‚adem jest np. zwrócenie uwagi zarzÄ…dcy, gdy widzisz, że gdzieÅ› sÄ… nieszczelne krany czy spÅ‚uczka. To może być Å‚azienka w restauracji, urzÄ™dzie czy stacji benzynowej. ObojÄ™tność = marnowanie. [/vc_toggle][vc_toggle title=”26. Edukacja.”] Najważniejsze na podsumowanie. JeÅ›li żaden z tych punktów nie jest dla Ciebie zaskoczeniem lub choćby część masz już wdrożonych to super! Idź i mów o tym, edukuj innych (choć może bez ewangelizacji ;), to naprawdÄ™ ważne! [/vc_toggle][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_column_text] Wiem, że dla niektórych część sposobów może siÄ™ wydawać powrotem do epoki kamienia Å‚upanego. W koÅ„cu, nie po to inwestowaliÅ›my w rozwój technologiczny, żeby teraz przelewać wodÄ™ z miski do toalety. Rozumiem to. Jak widzicie jednak, jest naprawdÄ™ wiele sposobów na oszczÄ™dzanie wody i myÅ›lÄ™, że każdy może wybrać choćby jeden, któremu siÄ™ poÅ›wiÄ™ci. KtoÅ› ograniczy jedzenie miÄ™sa, ktoÅ› przestanie dużo kupować, ktoÅ› inny zaÅ‚oży perlator. MaÅ‚ymi kroczkami w dobrÄ… stronÄ™, aż pewne zachowania wejdÄ… w nawyk. #smallactsoflove Jak myÅ›licie, uda nam siÄ™? [/vc_column_text][vc_column_text el_class=”partnerdesk”] [vc_hoverbox image=”25692″ primary_title=”” hover_title=”” el_width=”90″] Partnerem dzisiejszego tekstu jest Love Beauty and Planet – marka wegaÅ„skich kosmetyków, których opakowania powstaÅ‚y w 100% z plastiku z recyklingu i nadajÄ… siÄ™ do ponownego przetworzenia. Marce dziÄ™kujÄ™ za wsparcie, które umożliwiÅ‚o mi poÅ›wiÄ™cenie wiÄ™kszej iloÅ›ci czasu na research do tekstu, dziÄ™ki czemu jest on, mam nadziejÄ™, dużo peÅ‚niejszy i bardziej wartoÅ›ciowy. [/vc_hoverbox] [/vc_column_text][vc_column_text el_class=”partnermobile”] Partnerem dzisiejszego tekstu jest Love Beauty and Planet – marka wegaÅ„skich kosmetyków, których opakowania powstaÅ‚y w 100% z plastiku z recyklingu i nadajÄ… siÄ™ do ponownego przetworzenia. Marce dziÄ™kujÄ™ za wsparcie, które umożliwiÅ‚o mi poÅ›wiÄ™cenie wiÄ™kszej iloÅ›ci czasu na research do tekstu, dziÄ™ki czemu jest on, mam nadziejÄ™, dużo peÅ‚niejszy i bardziej wartoÅ›ciowy. [/vc_column_text][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_column_text] [vc_message message_box_color=”white” icon_fontawesome=”fa fa-shower”] ♥ MojÄ… recenzjÄ™ szamponu i odżywki Love Beauty and Planet możecie przeczytać tutaj, a wiÄ™cej informacji na temat Å›wiadomoÅ›ci ekologicznej i konkretnych celów podjÄ™tych przez markÄ™ tutaj. Znajdziecie tam też zobowiÄ…zanie, iż do 2020 roku wszystko, z czego korzystajÄ… w produkcji kosmetyków, bÄ™dzie pochodziÅ‚o z certyfikowanych, zrównoważonych źródeÅ‚. Obecnie marka wypuÅ›ciÅ‚a na rynek żele pod prysznic w 5 wyjÄ…tkowych wariantach zapachowych. W koÅ„cu, lepszy prysznic, niż kÄ…piel w wannie. ;) [/vc_message][/vc_column_text][/vc_column][/vc_row][vc_row][vc_column][vc_column_text] Przypisy: ŹródÅ‚o – OÅ›rodek Informacji ONZ w Warszawie ŹródÅ‚o – Centrum Analiz MiÄ™dzynarodowego Instytutu SpoÅ‚eczeÅ„stwa Obywatelskiego ŹródÅ‚o – Polska2041 ŹródÅ‚o – Czy w Polsce zabraknie wody pitnej? ŹródÅ‚o – Jak czÄ™sto trzeba siÄ™ myć? [/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]

jak szybko wygazować wodę